حقوق و دستمزد از مهم ترین موضوعات مورد بحث در حقوق بشر است و مبلغی است که کارکنان در مقابل کار انجام داده انتظار دریافت آن را دارند و کارفرمایان نیز مسئول هستند تا این دستمزد را به طور کامل پرداخت کنند. تعاریف متعددی از دانشمندان بسیار زیادی در این زمینه عنوان شده است.
تعریف حقوق و دستمزد
نظریهپردازان بسیار زیادی تعاریف متعددی را از حقوق و دستمزد ارائه کردند که هر کدام از آن به یک مفهوم و معنی ختم میشود. حقوق و دستمزد به معنی پرداخت هزینهای است که در مقابل فعالیت کارکنان در هر شرکت و مؤسسهای به آن ها پرداخت می شود؛ کارفرمایان برای جبران زحمات کارکنان خود مبلغی را به این عنوان به کارمندان خود پرداخت میکنند. تعریف حقوق و دستمزد در تمام کشورهای دنیا به همین مفهوم میباشد.
موضوع حقوق و دستمزد از زمانهای بسیار قدیم نیز مطرح بوده است و به دلیل برخی ناعدالتیهای صورت گرفته، بعدها یک سری قوانین برای این موضوع در نظر گرفته شد. بسیاری از کارفرمایان در پرداخت حقوق کارکنان و کارگان خود کوتاهی میکردند یا مبلغ بسیار ناچیزی را به آنها پرداخت میکردندد و باعث می شد که حق و حقوق کارکنان ضایع شود. به همین دلیل حقوقدانان بر سر این موضوع تمرکز کردند و سعی بر آن داشتند که بتوانند قانونهایی را به اجرا برسانند تا تمام حقوق و مزایای کارگران در آن محفوظ باشد.
نیروی انسانی نقش مهم را در هر شرکتی به عهده دارد و عملاً بدون وجود نیروی انسانی هیچ شرکتی پا برجا نخواهد ماند. هر چقدر هم که تکنولوژی پیشرفت کند، باز هم وجود نیروی انسانی لازم میباشد. بنابراین حقوق از موضوعات مهم و مورد بحث در هر سیستم مالی و کاری است.
تاریخچه حقوق و دستمزد
تاریخچه حقوق و دستمزد به دورانهای قبل از میلاد برمیگردد. در آن زمان یک نفر به عنوان کارگر کاری را برای فرد دیگری انجام میداده است و در مقابل این زحمت و کار صورت گرفته، مبلغی را دریافت مینموده است. البته وضع پرداختیهای حقوق در زمانهای گذشته بسیار مأیوس کننده بود و حقهای بسیار زیادی نیز ضایع می شد. کارگران معدن در اروپا که سالها بدون دریافت هیچ دستمزدی شبانهروز سخت کار کردند. بعدها این موضوع به عنوان یکی از عوامل مهم حقوق بشری تلقی شد و افراد و حامیان بسیار زیادی از این حق دفاع کردند تا بتوانند حق از بین رفته کارگران مظلوم را از کارفرمایان زورگو بگیرند که در این راه نیز موفق و سربلند شدند و توانستند حق و حقوق کارگران را به آنها بازگردانند.
حتما بخوانید: اهمیت آگاهی از مطالب مربوط به حقوق و دستمزد
سیستم حقوق و دستمزد
سیستم حقوق و دستمزد به مجموعهای از عناصر یک شرکت یا مؤسسه اطلاق می شود که در آن تمام اطلاعات مربوط به نقش نیروی انسانی در تولید محصولات یا خدمات، به صورت اطلاعات حقوق و دستمزد تبدیل میشود. این سیستم امروزه در تمام شرکتها و مؤسسات دولتی و غیر دولتی و خصوصی و غیر انتفاعی راهاندازی شده است و تمام اطلاعات مربوط به حقوق و دستمزد در آن ثبت میشود و مأموران رسیدگی به این موضوع نیز میتوانند به راحتی توسط این سیستم می توانند سوابق حقوق کارکنان را مشاهده و بررسی کنند. این بهترین راه برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفادههای کارفرمایان در مقابل کارکنان و حقوق آنها میباشد. امروزه سیستم حقوق و دستمزد بسیار پیشرفتهای در اکثر شرکتها راهاندازی شده است.
اهمیت حقوق و دستمزد
حقوق و دستمزد عامل مهم برای ایجاد انگیزه در هر فردی است که به کار خود علاقهمند شود و آن را با تمام توان خود انجام دهد. این موضوع از زمان های دور بسیار مورد اهمیت بوده است؛ شما هر چقدر هم که به کارتان علاقهمند باشید، اگر مدتها حقوق و دست مزد خود را دریافت نکنید، ناخودآگاه از کار خود دلسرد خواهید شد و انگیزه ی خود را برای ادامه ی کار از دست خواهید داد. اهمیت این موضوع در حدی بوده است که انجمنهای حمایت از حقوق و دست مزد کارکنان، در هر جای دنیا تشکیل شدند و به شدت از این موضوع حمایت میکنند. مؤسسات و وزارت کار نیز مبلغی را برای هر شغلی در نظر گرفتهاند که کارفرمایان مجبور به پیروی از این قانون میباشند.
تعریف حقوق و دستمزد در قانون
تعریف حقوق و دستمزد در قانون مدنی هر کشوری تقریباً یکسان میباشد. چرا که در کل جهان معنی آن یکسان است و تمام این مفاهیم به این تعریف میپردازد که مبلغی به عنوان هزینه ی انجام کار انجام شده باید به کارکنان پرداخت شود. از وقتی که دولت به این موضوع پرداخته و مفاهیم آن در قانون کشور آورده شده و قوانین دیگری نیز در این مورد به تصویب رسیده است، دیگر کارفرمایان نمیتوانند حقوق کارگران خود را از بین ببرند. هرچند برخی از کارفرمایان هستند که هنوز از قوانین سرپیچی میکنند و حقوق و دست مزد کارگران خود را نادیده میگیرند.
عوامل مؤثر بر حقوق و دستمزد
از عوامل موثر بر حقوق و دستمزد می توان به ساعت کاری، تعداد محصول تولید شده، رفت و آمد منظم، اثر بخشی و کارآمدی خوب، استعداد، سطح تحصیلات و غیره اشاره کرد که تمام این موارد بر میزان حقوق و دست مزد تعلق گرفته به یک کارگر موثر خواهد بود. امروزه در اکثر شرکت ها، میزان تحصیلات و اثر بخشی کارکنان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد که کارفرمایان با توجه به این موضوع حقوق کارکنان خود را تعیین و آن را پرداخت می کنند.
قوانین کار مربوط به حقوق و دستمزد
قوانین کار مربوط به حقوق و دستمزد شامل تعیین ساعت ورود و خروج کارکنان، مبلغ مزدی که در هر ساعت باید دریافت کند، داشتن تعطیلی با حقوق در روزهای تعطیل، نحوه ی پرداخت حقوق در زمان مرخصی، نحوه و زمان پرداخت دقیق حقوق و دستمزد و غیره می شود. در برخی کشورها هر کارگر روزانه باید 8 ساعت کار کند که این ساعت در کشورهای مختلف متفاوت بوده و میزان دریافتی آن نیز به طبع با یک دیگر فرق خواهد کرد. جزئیات این قوانین را می توانید در کتاب قانون مدنی هر کشور مطالعه بفرمایید.
اگر می خواهید با موارد و نکات مربوط به افزایش حقوق آشنا شوید، مطلبی درباره افزایش حقوق کارمندان را در سایت ما مطالعه کنید.
فینتو:
فینتو یک سیستم آنلاین برای محاسبه حقوق و دستمزد می باشد.با این سیستم شما به سادگی قادر خواهید بود تا حقوق و دستمزد کارکنان خود را با صرف کمترین زمان و پرداخت کمترین تعرفه ها،محاسبه کنید و فیش حقوقی چاپ کنید. همچنین در سیستم حقوق و دستمزد فینتو می توانید دیسکت بیمه، مالیات و بانک را به سادگی در یافت کنید.منتظر چی هستید! ثبت نام کنید و لذت ببرید.