مناقصه و قوانین برگزاری آن

مناقصه و قوانین برگزاری آن

منظور از مناقصه مفهوم لغوی این کلمه (نقص و کاستن) که در قوانین به کار رفته نیست بلکه همان چیزی است که در عرف جامعه از این مفهوم برداشت می‌‏شود.
مقصود، فرآیند معاملات بزرگ بخش دولتی است که در یک سوی آن مقرون به صرفه بودن معامله برای دستگاه دولتی خریدار با وجوهی که به مردم تعلق دارد (بیت‏‌المال) مطرح است و از سوی دیگر فروشندگان (بخش خصوصی- مردم) صاحب حق هستند و باید بر مبنای ضوابط، بدون تبعیض و به میزان توانایی و امکانات خود بتوانند از این حق استفاده کنند.
بخش خصوصی مکلف نیست در معاملات خود برابری اجتماعی را لحاظ کند و جامعه نیز امتیاز قائل شدن برای یک خریدار و یا انجام ندادن معامله با خریدار دیگر را سوء استفاده تلقی نمی‏ کند، بدیهی است که هر شخصی در تصمیم‏ گیری برای اموال و دارایی خود آزاد است اما بخش دولتی همه جامعه را شامل می‏ شود و در نتیجه دولت باید فرآیند مناقصه را به نحوی رعایت کند که حقی از بخش خصوصی ضایع نشود.
برگزاری درست این فرآیند نه تنها قیمت و کیفیت کالا و خدمات را برای بخش دولتی متناسب می‏ کند بلکه بخش خصوصی را هم به جنب و جوش وا می‏ دارد و فرصت خوبی را برای حضور در یک بازار بزرگ و مهم را را فراهم می‏ کنند.
تا پایان این مقاله قصد داریم اطلاعات مختصر و مفیدی در این باره در اختیار شما قرار دهیم.

مطلب پیشنهادی: تعریف جامعی از اعتبار اسنادی و انواع آن

فواید برگزاری مناقصه

تعاریف و اصطلاحات مرتبط با مناقصه‌معاملات

ابتدا لازم است با تعریف مناقصه و برخی از اصطلاحات مربوط به آن آشنا شویم:

  • مناقصه: فرآیندی است رقابتی برای تأمین کیفیت مورد نظر (طبق استاد مناقصه) که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه‏ گری که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد واگذار می‏گردد.
  • مناقصه‌‏گر: شخصی حقیقی یا حقوقی است که اسناد مناقصه را دریافت و در آن شرکت می‏ کند.
  • مناقصه گذار: موسسه شامل ستاد و کلیه‏ ی واحد‏های اجرایی منطبق با تشکیلات مصوب شامل دانشگاه‏ ها، مراکز تحقیقی، بیمارستان‏ ها، شبکه بهداشت و درمان، مراکز بهداشتی، شعب بین‏ الملل و غیره می‏ باشد که هر واحد عهده دار بخشی از تولید خدمات و اجرای قسمتی از برنامه‏ های مؤسسه است.

مشمولین قانون برگزاری مناقصه

  • قوای سه‏ گانه جمهوری اسلامی ایران
  • مؤسسات و نهاد‏های عمومی غیردولتی که از بودجه کل کشور استفاده می‏ کنند
  • مؤسسات عمومی، بنیاد‏ها و نهاد‏های انقلاب اسلامی، شورای نگهبان قانون اساسی و شهرداری‏ ها
  • دستگاه‏ هایی که قانون خاص دارند و از قوانین عام نیز تبعیت می ‏کنند مثل: وزرات جهاد کشاورزی، شرکت ملی نفت، سازمان بنادر و کشتیرانی ایران و….. 

ارکان اصلی مناقصه

  • مناقصه‏ گذار و مناقصه‏ گر
  • کمیسیون
  • کمیته فنی-بازرگانی
  • هیات رسیدگی به شکایات
  • هیات ترک تشریفات

مناقصه از نظر روش دعوت مناقصه‌‏گران

  • مناقصه عمومی- فراخوان از طریق آگهی عمومی- یک مرحله‏ ای و دو مرحله ‏ای
  • مناقصه محدود- به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام (با ذکر ادله: دلیل فنی و بازرگانی- محدود بودن مناقصه‏ گران صلاحیت‏ دار- شرایط اضطراری) و ارسال گزارش و تایید بالاترین مقام از طریق ارسال دعوتنامه برای مناقصه‏ گران صلاحیت‏ دار (ارزیابی کیفی شده، فهرست مناقصه ‏گران صلاحیت‏ دار و فهرست کوتاه) یک مرحله ‏ای و دو مرحله‏ ای- نیازی به انشار آگهی نیست.

حتما بخوانید: حسابداری مالیات و همه چیز درباره‏ آن

روش ‏های مناقصه

مناقصه عمومی یا آزاد: از طریق آگهی بین مناقصه‏ گران

  • یک مرحله ‏ای: ارزیابی شکلی و مالی و اعلام برنده و عقد قرارداد
  • دو مرحله‏ ای: ارزیابی فنی- بازرگانی توسط کمیته فنی بازرگانی و ارزیابی مالی و اعلام برنده توسط کمیسیون و عقد قرارداد

مناقصه محدود: از طریق دعوتنامه بین مناقصه‏ گرانی که قبلا ارزیابی کیفی شده ‏اند.

  • یک مرحله ‏ای: ارزیابی شکلی و مالی و اعلام برنده و عقد قرارداد.
  • دو مرحله‏ ای: ارزیابی فنی- بازرگانی توسط کمیته ارزیابی فنی بازرگانی و ارزیابی مالی و اعلام برنده

فرآیند برگزاری‌مناقصه

  • تامین منابع مالی و پیش‏بینی آن
  • تهیه ‏ی نوع مناقصه در معاملات بزرگ
  • تهیه اسناد مناقصه
  • ارزیابی کیفی مناقصه ‏گران توسط دستگاه اجرایی و در صورت لزوم تهیه فهرست کوتاه (حداقل تعداد مناقصه‏ گران در این فهرست: 5 نفر در کارهای پیمانی و 3 نفر در سایر مناقصات)
  • فراخوان‌مناقصه (دو تا سه نوبت در یکی از روزنامه ‏های کثیر الانتشار کشوری یا استانی منتشر شود)
  • ارزیابی پیشنهاد‏ها
  • تعیین برنده و انعقاد قرارداد: مناقصه ‏گری که مناسب‏ ترین قیمت (تراز شده) را حائز شده باشد به عنوان برنده اول اعلام خواهد شد. برنده دوم زمانی اعلام می‏ شود که تفاوت قیمت پیشنهادی وی با برنده اول کمتر از مبلغ تضمین باشد( چون احتمال دارد بین برنده اول و دوم تبانی شده باشد)
  • مستند سازی آن

حتما بخوانید: روش تهیۀ آیین‌نامه انضباطی شرکت

در تهیه اسناد مناقصه چه چیزی نوشته می ‏شود؟

  • نام و نشانی مناقصه‏ گزار
  • نوع و مبلغ تضمین‌مناقصه
  • محل، زمان و مهلت دریافت اسناد، تحویل پیشنهاد‏ها و گشایش آن ‏ها
  • مبلغ پیش ‏پرداخت و تضمین حسن انجام کار
  • مدت اعتبار پیشنهاد‏ها
  • شرح کار، مشخصات فنی، استاندارد‏ها، نوع، کمیت یا کیفیت کالا یا خدمات 

مناقصه در چه شرایطی لغو و تجدید می‏ شود؟

در شرایط زیر لغو م‍یشود:

  • نیاز به کالا یا خدمات موضوع مناقصه رفع شده باشد
  • تغییرات زیادی در اسناد لازم باشد به نحوی که موجب تغییر ماهیت آن شود
  • پیشامد‏های غیر متعارف نظیر جنگ، زلزله، سیل و….
  • رای هیئت رسیدگی به شکایات
  • تشخیص کمیسیون مناقصه مبنی بر تبانی بین مناقصه ‏گران
  • مناقصه‏ گذار باید لغو این فرآیند را به همه اعلام کند

در شرایط زیر تجدید می‌شود

  • کم بودن تعداد مناقصه ‏گران از حد نصاب تعیین شده در اسناد آن
  • امتناع نفرات اول، دوم، سوم از انعقاد قرارداد
  • بالا بودن قیمت به نحوی که توجیه اقتصادی طرح متنفی شود
  • باطل کردن آن توسط مراجع ذی صلاح

جمع بندی
با توجه به مفهوم و اهمیت مناقصه در حفظ حقوق دولت، ملت و بیت‏ المال، ایجاد نظم در جامعه، سعی کردیم گزیده ‏ای از مهم‏ ترین نکات مربوط به برگزاری آن را در این مقاله با زبانی ساده برای شما بازگو کنیم.
یک راه حل برای مدیریت منابع انسانی :
فناوری اطلاعات به سرعت در حال تغییر است و همزمان با تغییر خود مدیریت منابع انسانی را نیز دگرگون می کند. فینتو یک نرم افزار آنلاین جهت انجام برخی امور در حوزه مدیریت منابع انسانی مانند سیستم حضور و غیاب آنلاین، سیستم حقوق و دستمزد و تنخواه گردان می باشد.با فینتو می توانید امور گفته شده را با صرف زمان و هزینه پایین انجام دهید و از آن لذت ببرید.
نرم افزار حقوق و دستمزد آنلاین فینتو

اشتراک گذاری:

1 در مورد “مناقصه و قوانین برگزاری آن”

  1. چطور میشه داخل مناقصات خوب شرکت کرد؟؟
    و اینکه اصلا مناقصه خوب رو از کجا باید فهمید؟؟

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا