آشنایی با زیر و بم محاسبه و پرداخت مالیات حقوق

مالیات حقوق مبلغی است که به صورت ماهیانه از میزان حقوق و دستمزد دریافتی همۀ افرادی که شاغل هستند و بیمۀ تأمین اجتماعی دارند، با درصدهای مشخصی که بسته به مبلغ حقوق دریافتی تعیین شده، کسر می­شود. پرداخت این مالیات نقش مؤثری در تأمین هزینه­های دولت دارد و هر فرد شاغل باید در زمان مشخصی مالیات‌حقوق خود را محاسبه و پرداخت کند؛ در غیر این صورت مشمول جریمه­های مختلفی خواهد شد.

مالیات حقوق چیست؟

همۀ افراد شاغلی که به هر شکلی حقوق دریافت می­کنند و همچنین بیمۀ تأمین اجتماعی دارند، مؤظف هستند که بخشی از حقوق خود را تحت عنوان مالیات به وزارت اقتصاد و دارایی بپردازند. در واقع مالیات وجه مشخصی است که از طرف دولت و به منظور تأمین هزینه‌­های بخش‌­های مختلف دولتی، از افراد واجد شرایط اخذ می‌­شود. افرادی که موظف به پرداخت مالیات حقوق هستند، باید طبق بخشنامه‌هایی که هر ساله برای کارفرمایان و بنگاه‌های اقتصادی ارسال می‌شود، مقدار مشخصی از حقوقشان را به حساب تعیین­ شده از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز کنند که البته در بیشتر مواقع این کار را خود کارفرمایان انجام می­‌دهند.

برای مطالعه مالیات حقوق در سال 1400 به مطلب زیر مراجعه کنید

آخرین اخبار مالیات بر حقوق سال ۱۴۰۰ همراه با فایل اکسل محاسبه مالیات حقوق

نحوۀ محاسبۀ مالیات حقوق چگونه است؟ 

یکی از وظایف مهم حسابداران در ابتدای هر سال مالی، محاسبۀ مالیات‌حقوق و دستمزد طبق فرمول‌­ها و درصدهای ارائه‌­شده از سوی وزارت اقتصاد و دارایی است. حسابداران باید در محاسبۀ این مالیات­‌ها دقت فراوان داشته باشند، زیرا اگر اشتباهی در محاسبه رخ داده باشد، شرکت یا سازمان مورد نظر مشمول جریمۀ مالیاتی خواهد شد. مبلغ مالیات برای همۀ حقوق بگیران یکسان نیست و درصد آن با توجه به میزان پول دریافتی محاسبه می­‌شود.

به عنوان مثال میزان مالیات‌حقوق و معافیت مالیاتی سال 99 با این فرمول­‌ها محاسبه شده است:

قانون­گذار برای سال 1399 جمع حقوق­‌های دریافتی برای اعمال ضرایب مالیاتی را به یک پایۀ معافیت و 4 پایۀ مشمول مالیات تقسیم کرده است:

• پایۀ معافیت: 

کسانی که در سال 99 مجموعاً 36 میلیون تومان حقوق دریافت کرده باشند، از پرداخت مالیات‌حقوق معاف خواهند بود.

1. پایۀ اول 

افرادی که در سال مجموعاً 90 میلیون تومان حقوق دریافت کرده باشند، مشمول 10 درصد مالیات نسبت به مازاد حقوق پایۀ معافیت خواهند شد که عبارت است از:

54.000.000= 36.000.000- 90.000.000 مبلغ دریافتی مازاد بر پایۀ معافیت

54.000.000× 10 %= 5.400.000        مبلغ مالیات پرداختی

2. پایۀ دوم 

افرادی که در سال مجموعاً 126 میلیون تومان حقوق دریافت کرده باشند، مشمول 15 درصد مالیات نسبت به مازاد حقوق پایۀ اول خواهند شد که عبارت است از:

36.000.000= 90.000.000- 126.000.000    مبلغ دریافتی مازاد بر پایۀ اول

36.000.000× 15%= 5.400.000         مبلغ مالیات پرداختی

3. پایۀ سوم

افرادی که در سال مجموعاً تا 180 میلیون تومان حقوق دریافت کرده باشند، مشمول 20 درصد مالیات نسبت به مازاد حقوق پایۀ دوم خواهند شد که عبارت است از:

54.000.000= 126.000.000- 180.000.000   مبلغ دریافتی مازاد بر پایۀ دوم

54.000.000× 20%= 10.800.000        مبلغ مالیات پرداختی

4. پایۀ چهارم

افرادی که در سال مجموعاً بیش از 180 میلیون حقوق دریافت کرده باشند، مشمول 25 درصد مالیات نسبت به مازاد حقوق پایۀ سوم خواهند شد.

چه کسانی از پرداخت مالیات بر حقوق معاف می­شوند؟

این افراد از پرداخت مالیات‌ حقوق معاف خواهند بود:

1. کسانی که مجموع حقوق دریافتی­ آن­‌ها در سال کمتر از 36 میلیون تومان باشد.
2. جانبازان، آزادگان، فرزندان شهید، نیروهای مسلح و نیروهای نظامی و انتظامی.
3. افرادی که در مناطق آزاد تجاری ساکن هستند (مانند منطقۀ آزاد ماکو و اروند، بندر انزلی، ارس، کیش، سلفچگان و قشم).

لازم به ذکر است که 50 درصد از مالیات حقوق افرادی که در مناطق کمتر توسعه‌­یافته زندگی می­‌کنند نیز بخشیده می­‌شود.

مالیات حقوق را چگونه باید پرداخت کرد؟ 

همان­طور که اشاره شد، در اغلب موارد محاسبه و پرداخت مالیات بر حقوق کارمندان و کارگران به عهدۀ کارفرمایان است؛ ولی به عنوان مثال فردی که شغل آزاد دارد و کارفرمای خودش محسوب می­‌شود، باید در مهلت قانونی تعیین­‌شده، به وب‌­سایت بانک ملی مراجعه کند و پس از پرکردن فرم مالیاتی و دریافت شناسۀ قبض و شناسۀ پرداخت، مالیات سالانه‌­اش را تسویه کند.

عدم پرداخت مالیات بر حقوق چه عواقبی دارد؟

هر شخصی که بخواهد تحت هر عنوانی مالیات سالانه‌­اش را پرداخت نکند، مشمول یک یا چند مورد از این جریمه‌­ها خواهد شد:

1. مجازات به حبس از دو ماه تا سه سال
2. ممنوع‌­الخروج شدن
3. جریمۀ نقدی معادل 20 درصد مبلغ مالیات پرداخت­‌نشده
4. محروم شدن از استفادۀ معافیت مالیاتی در سال مربوطه

لازم به ذکر است که در این بین برای افرادی که طی سه سال متوالی ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و مدارک آنان مورد قبول سازمان مالیات قرار گرفته باشد و مالیات را هر ساله در وقت معیّنی پرداخت کرده باشند، جایزۀ خوش­‌حسابی منظور خواهد شد.

فینتو، یک راه حل هوشمندانه

بهترین و هوشمندانه‌ترین راه برای کسب‌وکارهایی که می‌خواهند با مدیریت هزینه‌ها بخشی از موفقیت خود را تضمین کنند، ارائۀ به‌­موقع لیست بیمه و مالیاتشان است تا مجبور به پرداخت جریمه نباشند. نرم ­افزار حسابداری آنلاین فینتو این بخش مهم از کار شما را به آسان‌ترین شکل ممکن انجام می‌­دهد. پس همین حالا یک ماه استفادۀ رایگان خود از خدمات فینتو را شروع کنید.