حق السعی چیست؟ تفاوت حق السعی با مزد + توضیح کامل

حق السعی و مزد را میتوان مهم ترین یا دست کم از مهم ترین اصطلاح های قانون کار دانست که توضیح آن برای بسیاری از افراد همچنان شفاف نیست. در این مقاله از فینتو باهم به توضیح کامل حق السعی و مزد در قانون کار و تمام موارد و نکاتی که لازم است درباره حق السعی بدانید میپردازیم.

 

حق السعی چیست؟

به زبان ساده حق السعی به تمام دریافتی های ماهانه کارگر گفته میشود. این دریافتی ها میتواند شامل مزد، مزایای نقدی و غیرنقدی، پاداش سالانه یا پاداش افزایش تولید، حق مسکن، حق خوار و بار، حق عائله مندی، هزینه ایاب و ذهاب باشد. این موارد ذکر شده نمونه های متداول مزایا در حق السعی هستند و کارفرما یا شرکت میتواند مزایای دیگری را نیز به عنوان حق السعی پرداخت کند.

 

حق السعی ایام بلاتکلیفی چیست؟

هنگامی که کارگر به دلایل مختلف از کار اخراج میشود، به فاصله زمانی میان اخراج کارگر تا صادر شدن حکم نهایی از طرف هیئت اختلاف، ایام تعلیق یا ایام بلاتکلیفی گفته میشود. مطابق با قانون، کارفرما موظف است که طی این مدت تمام حق السعی کارفرما را مانند گذشته به او پرداخت کند که به آن حق السعی ایام بلاتکلیفی گفته میشود. نکته ای که خوب است بدانید این است که این بازه زمانی به عنوان سابقه کار برای کارگر محسوب خواهد شد.

 

تعریف مزد در قانون کار:

مزد به وجوه نقدی یا غیر نقدی گفته میشود که کارگر در مقابل کاری که انجام میدهد دریافت میکند. حداقل مزد کارگران هر ساله توسط شورای عالی کار تعیین میشود. مطابق با تعریف قانون کار در صورتی که بر اساس عرف کارگاه مزد به صورت ماهانه پرداخت شود، حقوق نام دارد.

مزد ساعتی: مطابق با تبصره 1 ماده 35 در صورتی که مزد با ساعات کار مرتبط باشد (یعنی کارگر به ازای هر ساعت کار، مبلغ مشخصی را دریافت کند) مزد ساعتی نام دارد

کارمزد: مطابق با تبصره فوق، اگر مزد دریافتی کارگر بر اساس میزان انجام کار یا تولید محصول باشد، کارمزد نام دارد

کارمزد ساعتی: در همین تبصره کارمزد ساعتی نیز توضیح داده شده است. در صورتی که مزد کارگر بر اساس محصول تولید شده یا مطابق با یک زمان معین باشد، کارمزد ساعتی نام دارد.

مزد ثابت: مطابق با ماده 36 قانون کار، مزد ثابت مجموعه ای از مزد شغل و مزایای ثابتی است که کارگر برای انجام آن شغل دریافت میکند. قانون کار در تبصره 3 این ماده توضیح داده است که مزایای رفاهی کارگران مانند هزینه مسکن، هزینه خوار و بار، سود سالانه تولید یا پاداش افزایش تولید نباید جزو مزد ثابت کارگر در نظر گرفته شود. این موضوع به این معنا است که مزایای رفاهی باید جداگانه محاسبه یا پرداخت شوند.

 

تفاوت مزد با حق السعی چیست؟

همانطور که احتمالا از تعاریف و توضیح های بالا هم متوجه شده اید، مزد تنها مربوط به مبلغ دریافتی کارگر در ازای کاری است که انجام میدهد اما حق السعی شامل تمام دریافتی های کارگر از جمله مزد، مزایای نقدی، غیر نقدی و رفاهی است.

 

 

زمان پرداخت مزد ساعتی و روزانه از نظر قانون کار:

مطابق با قانون کار، اگر کارگری به صورت ساعتی یا روزانه مزد دریافت میکند، کارفرما می بایست بر اساس توافق با کارگر، مزد او را در پایان هر روز کاری یا 15 روز یک بار با او تسویه کند.

 

آیا مزد میتواند به صورت غیر نقدی هم باشد؟

همانطور که در بالا اشاره کردیم، حداقل مزد کارگران هر ساله توسط شورای عالی کار مشخص میشود و حداقل مزد تمامی کارگران می بایست به صورت نقد به آن ها پرداخت شود. اما اگر کارگر مبلغی بیشتر از حداقل مزد تعیین شده توسط شورای عالی کار دریافت میکند، این بخش از مزد دریافتی میتواند به صورت غیر نقدی هم باشد. در صورت پرداخت بخشی از مزد به صورت غیر نقدی، باید ارزش نقدی آن به صورت منصفانه و معقول تعیین شود و به توافق کارفرما و کارگر برسد و در قرارداد کار نیز ذکر شود.

نکته : توجه داشته باشید که اگر برخلاف قانون، بخشی از “حداقل مزد” کارگر به صورت غیر نقدی پرداخت شود، در صورت بروز اختلاف، در مراجع قانونی یا ذی صلاح به عنوان ” اضافه بر حداقل مزد” در نظر گرفته خواهد شد.

 

ماموریت چیست؟

مطابق با تعریف قانون کار، ماموریت به مواردی اطلاق میشود که که کارفرما برای انجام امور کاری حداقل 50 کیلومتر از محل کار اصلی دور شود یا مجبور شود که برای انجام کار حداقل یک شب در محل ماموریت بماند. ماموریت نمیتواند به اجبار یا به علت فشار از سوی کارفرما به کارگر تحمیل شود و پیشنهاد میکنیم که در صورتی که شغل شما انجام ماموریت را ایجاب میکند، آن را در قرارداد ذکر کنید و تمامی نکات قابل توجه را نیز در آن درج کنید تا در آینده از بروز اختلاف جلوگیری شود.

 

حق ماموریت یا فوق العاده ماموریت چقدر است؟

فوق العاده ماموریت یا حق ماموریت به کسانی که مطابق با قانون کار به ماموریت اعزام شده اند تعلق میگیرد. مبلغ فوق العاده ماموریت به توافق میان کارگر و کارفرما بستگی دارد اما مطابق با قانون کار این مبلغ نباید کمتر از مزد ثابت روزانه ی کارگر در حالت عادی باشد. همینطور مطابق با قانون کار هزینه رفت و برگشت کارگر نیز به عهده کارفرما است.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه پرداخت حق ماموریت در شرایط مختلف، این مقاله را بخوانید: در چه شرایطی به کارمندان حق ماموریت تعلق میگیرد؟

 

آیا کارفرما میتواند از مزد یا حقوق کارگر برداشت کند؟

کارفرما تحت شرایط خاص اجاره برداشت از حقوق کارگر را دارد. ما در فینتو مقاله ی کاملی درباره شرایط برداشت کارفرما از حقوق کارگر آماده کرده ایم که پیشنهاد میکنیم برای اطلاع کامل درباره این موضوع این مقاله را بخوانید: آیا کارفرما میتواند به صورت قانونی از حقوق کارگر برداشت کند؟

 

 با استفاده نرم افزار حقوق و دستمزد فینتو، میتوانید با کم ترین هزینه و بدون نیاز به دانش مالی و حسابداری به تمام امور مربوط به حقوق و دستمزد پرسنل از جمله ثبت حقوق، مزایا و کسورات، اعمال انواع معافیت های بیمه و مالیات، تعریف انواع وام و مساعده رسیدگی کنید و یا دیسکت های بیمه و مالیات و دیسکت پرداخت گروهی بانک تهیه کنید. همچنین در نرم افزار حسابداری فینتو پرسنل نیز همواره امکان مشاهده فیش حقوقی خود را دارند. نرم افزار حقوق و دستمزد فینتو 30 روز مهلت تست رایگان دارد و شما میتوانید همین حالا و با کلیک بر روی تصویر زیر کار خود را با نرم افزار حقوق و دستمزد فینتو آغاز کنید.