کسورات قانونی قراردادهای پیمانکاری از ارکان اصلی هر قرارداد پیمانکاری (عمرانی یا غیر عمرانی) است که شامل موارد مختلفی است. در این آموزش از فینتو به توضیح کامل انواع کسورات قانونی و نحوه محاسبه آن ها میپردازیم پس مثل همیشه تا انتها همراه ما باشید.
کسورات قراردادهای پیمانکاری
کسورات قراردادهای پیمانکاری به مبالغی گفته میشود که بر اساس قوانین یا بر اساس توافق پیمانکار و کارفرما در هر پرداخت از پیمانکار کسر میشود. این کسورات از ارکان قرارداد های پیمانکاری هستند که در متن قرارداد درج میشوند و بدون لحاظ کردن آن ها قرارداد از درجه اعتبار ساقط خواهد بود.
انواع کسورات قراردادهای پیمانکاری
انواع کسورات قانونی قراردادهای پیمانکاری به شرح زیر هستند:
- کسر تضمین حسن انجام کار
- کسر پیش پرداخت
- کسر بیمه تامین اجتماعی
- سایر کسورات توافق شده
تضمین حسن انجام کار چیست
یکی از کسورات قراردادهای پیمانکاری، کسر تضمین حسن انجام کار است. مطابق با ماده 30 شرایط عمومی پیمان، کارفرما 10% از هر پرداختی به پیمانکار را کسر میکند. سپس مطابق با ماده 40 از همین قانون، نصف مبلغ تضمین حسن انجام کار (معادل 5%) را پس از تصویب صورت وضعیت قطعی و نصف دیگر را پس از تحویل قطعی و دریافت صورت حساب نهایی به پیمانکار باز میگرداند. مقررات حسن انجام کار در قراردادهای دولتی ثابت است اما در قراردادهای خصوصی، کارفرما و پیمانکار اجازه دارند تا با توافق هم شروط و قوانینی را برای آن انتخاب کنند. در صورتی که در هر یک از مراحل، پروژه دچار نقصی شود که تعهد حسن انجام کار توسط پیمانکار نقض شود، کارفرما میتواند خسارت وارده را از محل تضمین حسن انجام کار کسر کند.
تفاوت تضمین حسن انجام کار و تضمین تعهدات
خوب است اکنون به این نکته هم اشاره کنیم که تضمین حسن انجام کار و تضمین تعهدات باهم فرق دارند. این دو اغلب باهم اشتباه گرفته میشوند اما تضمین حسن انجام کار یکی از انواع کسورات است و تضمین تعهدات به معنای ضمانت نامه ای کتبی (سند ملکی، چک، ضمانت بانکی و..) است. این ضمانت هنگام منعقد شدن قرارداد از سوی پیمانکار به کارفرما داده میشود و کارفرما اجازه دارد تا نوع ضمانت نامه دلخواه و حتی بانک مورد نظر خود را به پیمانکار اعلام کند.
بیشتر بخوانید: مالیات قراردادهای پیمانکاری – آخرین تغییرات 1403
کسور پیش پرداخت در قراردادهای پیمانکاری
کسور پیش پرداخت یکی دیگر از کسورات قراردادهای پیمانکاری است که مطابق با ماده 36 عمومی پیمان به منظور تامین مالی پیمانکار از سوی کارفرما به پیمانکار پرداخت میشود. پیش پرداخت معمولا طی سه قسط پرداخت میشود و لازم است کارفرما مبلغ دقیق آن را در فرآیند ارجاع کار درج نماید. همچنین لازم است که موارد دیگری مانند نحوه پرداخت و تعداد اقساط و نحوه محاسبه استهلاک به طور دقیق در فرآیند ارجاع کار ثبت شود.
نحوه محاسبه استهلاک کسور پیش پرداخت
معمولا مبلغ پیش پرداخت قراردادهای پیمانکاری در سه قسط پرداخت میشود. و همچنین 70% از مبلغ پیش پرداخت طی قسط های اول و دوم پرداخت میشود. برای محاسبه استهلاک پیش پرداخت به شیوه زیر عمل میکنیم:
پس از واریز اقساط اول و دوم:
پس از واریز دو قسط اول و در واقع پس از پرداخت 70% از پیش پرداخت، مبلغ کل پیش پرداخت بر مبلغ اولیه پیمان تقسیم میگردد و حاصل آن از مبلغ ناخالص تمامی صورت وضعیت های موقت کسر میشود (به استثنا صورت وضعیت تعدیل، ما به التفاوت نرخ مصالح و موارد مشابه)
پس از واریز قسط سوم:
پس از واریز قسط سوم برای اینکه مبلغ پیش پرداخت تا آخرین صورت وضعیت موقت مستهلک شود، ابتدا کل پیش پرداخت بر مبلغ اولیه پیمان تقسیم میشود. سپس 114% از عدد حاصل را محاسبه میکنیم و رقم به دست آمده را از مجموع صورت وضعیت ها کسر میکنیم.
کسور بیمه تامین اجتماعی – ماده 38 تامین اجتماعی
مطابق با ماده 38 قانون تامین اجتماعی، کارفرما به منظور الزام پیمانکار به بیمه کردن کارگران پروژه، معادل 5% از تمامی صورت وضعیت ها را نزد خود نگه میدارد و پس از اتمام پروژه و دریافت مفاصا حساب توسط پیمانکار، آن 5% را به پیمانکار بازمیگرداند. در صورتی که پیمانکار اقدام به دریافت مفاصا حساب نکند، کارفرما میبایست این 5% را به حساب تامین اجتماعی واریز و نسبت به دریافت مفاصا حساب اقدام کند.
بیشتر بخوانید: ارزش افوده قراردادهای پیمانکاری – راهنمای کامل
سایر کسورات قراردادهای پیمانکاری عمرانی
کسوراتی که در بالا ذکر شد کسورات عمومی و همیشگی قراردادهای پیمانکاری (عمرانی و غیر عمرانی) بود. با توجه به نوع و ماهیت قرارداد، انواع دیگری از کسورات نیز میتواند به توافق میان کارفرما و پیمانکار برسد. برخی از این کسورات در قراردادهای عمرانی به شرح زیر هستند:
- کسور مبالغ پرداخت شده بابت بدهی پیمانکار به کارکنان خود (با استناد به ماده 27 شرایط عمومی پیمان)
- کسور هزینه های انجام شده و خسارات وارد شده به کارفرما به دلیل عدم رعایت تعهدات قراردادی پیمانکار(بند ح ماده 21 شرایط عمومی پیمان)
- کسور هزینه های پرداخت شده توسط کارفرما به دلیل سهل انگاری پیمانکار در حفظ تاسیسات زیربنایی و رعایت حریم این تاسیسات (ماده 23 شرایط عمومی پیمان)
- کسر هزینه های پرداخت شده توسط کارفرما به پیمانکاران دست دوم به دلیل عدم پرداخت به موقع مطالبات به حق آنها توسط پیمانکار اصلی پروژه (ماده 24 شرایط عمومی پیمان)
- کسر هزینه های پرداخت شده توسط کارفرما از بابت عدم رعایت مشخصات فنی، نقشه ها و دیگر مدارک فنی پیمان توسط پیمانکار در مدت مناسب(ماده 32 شرایط عمومی پیمان)
- کسر هزینه های پرداخت شده توسط کارفرما بابت تامین آب، برق، سوخت و مخابرات و به طور کلی تجهیز کلی کارگاه که بر عهده پیمانکار می باشد (بند الف ماده 20 شرایط عمومی پیمان)
با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو میتوانید به تمام امور مالی و حسابداری خود رسیدگی کنید و صورتحساب الکترونیکی خود را به ازای هر صورت وضعیت، به سامانه مودیان ارسال کنید. فینتو 15 روز استفاده رایگان از تمامی امکانات نرم افزار حسابداری را برای شما پیش بینی کرده است و شما میتوانید همین حالا با کلیک بر روی تصویر رسیدگی به تمامی امور مالی و حسابداری پروژه های پیمانکاری خود را با فینتو آغاز کنید:
