مفاصا حساب یک مفهوم کلی است که شامل امور مختلف دارای قرارداد از جمله بیمه میباشد. این موضوع نقش مهمی در کلیه شرکتهای دولتی یا خصوصی نیازمند شفافسازی امور تسویه حسابهای مالیاتی دارد. از جمله انواع مفاصا میتوان به مفاصا حساب بیمه، مالیاتی، نقل و انتقال سهام، ملک، خودرو، آپارتمان و … اشاره کرد. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با مفاصا حساب بیمه و مالیاتی بیشتر آشنا شوید.
یکی از بهترین معانی برای مفهوم مفاصا حساب یا account settling، تسویه حساب میباشد. به طور کلی، مفاصا سندی است که بر اساس آن درآمد هزینه پس از بررسی حساب در تاریخ مشخص شده، به شخص تسویه کننده آن تحویل داده میشود.
مفاصا حساب(account settling) در حسابداری، به پرداخت قطعی حساب اشاره دارد که تعادل حساب را به صفر میرساند. همچنین، میتواند به اتمام یک فرآیند افست بین دو یا چند حزب در یک توافقنامه اشاره کند که تعادل مثبت در هر یک از حسابها باقی میماند. به عبارت دیگر، پس از پایان قراداد بین طرفین، مرحله تسویه حساب و حسابرسی شروع میشود که به آن مفاصا حساب گفته میشود. لازم به ذکر است که در برگه مفاصا، تمام جزئیات در ارتباط با حسابهای بدهکاری و بستانکاری و گامهای تسویه حساب بیان میشود. از این رو، مفاصا حساب میتواند تعادل حساب را به صفر برساند. همچنین، در موافقت نامههای حقوقی به معنی پایان دادن به اختلاف پول است.
مفاصا حساب بیمه چیست؟
همانطور که بیان شد، معنای مفاصا حساب در لغت برابر با تسویهحساب میباشد. این در حالی است که در اصطلاح حقوقی، account settling عبارت است از برگهای که پس از بررسی وضعیت تسویهحساب مودیان مالیاتی به آنها تحویل داده میشود. به عبارت دیگر، بعد از رسیدگی به حساب آنها و دریافت اطمینان از درستی و شفافیت وضعیت حساب آنها، مدرک و گواهی مربوطه تحویل شخص داده میشود. بنابراین، مدرک دریافتی پس از تعیین وضعیت بدهیهای مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی، مفاصا حساب نامیده میشود. اما دریافت این مدرک به معنای تسویهحساب کامل و قطعی نیست، بلکه به منظور ارائه به سایر سازمانها و نهادهای ذیربط برای اشخاص صادر میشود.
از تسویه حساب با سازمان بیمه تامین اجتماعی بر اساس مواد 37 و 38 قانون، با عنوان مفاصا حساب بیمه و یا Insurance checkout یاد میشود. بر اساس ماده 37 قانون، پس از انجام تسویه حساب قطعی انتقال، رهن و اجاره ملک، فرد انتقال دهنده موظف است تا نسبت به دریافت مفاصا حساب مالیاتی از سازمان مربوطه اقدام و آن را به شخص گیرنده ملک ارائه دهد. ماده ۳۸ نیز تعیین کرده است که اشخاص انتقالدهنده به هنگام عقد قرارداد موظف هستند با پایان مهلت قرارداد، مفاصا حساب مالیاتی را دریافت و آن را به شخص گیرنده تحویل دهند. لازم به ذکر است که این مرحله به معنای پایان یافتن قرارداد فرد انتقال دهنده با بیمه خواهد بود.
مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی
فرآیند تهیه و تنظیم نامه تسویه حساب بیمه تامین اجتماعی، مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی نامیده میشود. این بیمه نامه تسویه حساب، نشاندهنده فاکتورهای مالی و گزارشات تسویه حساب با سازمان بیمه تامین اجتماعی خواهد بود. پس از ارسال گواهی پایان کار، فرآیند مفاصا حساب بیمه توسط مسئول پرونده مطابق با اطلاعات صحیح ثبت شده از قبیل مهلت قرارداد، نوع پروژه اعم از عمرانی یا غیر عمرانی انجام خواهد شد. خوب است بدانید که این فرآیند با توجه به نوع کار (دستی و یا مکانیکی) و میزان حقوق بیمه بیکاری تعیین میشود. در نهایت، سازمان تامین اجتماعی، برگه مفاصا را به فرد متقاضی ارائه خواهد داد.
لازم به ذکر است که تمام پیمانکاران، باید نسبت به بیمه کردن نیروهای تحت استخدام خود اقدام کنند. معمولا مبلغی تقریبا معادل ۵% قرارداد پیمانکار، به منظور ضمانت بیمه افراد پرسنل و تسویه حساب نزد شخص کارفرما به صورت امانت باقی میماند. این بدان منظور است که پیمانکار نسبت به امور بیمه کارکنان قراردادی دچار تخلف نشود و فرآیند تسویه حساب با بیمه تامین اجتماعی را تکمیل کند.
مطلب پیشنهادی: آشنایی با نحوه تنظیم و مزایای سند افتتاحیه
مدارک موردنیاز به منظور تهیه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی
بر اساس قانون، پیمانکار یا فرد اجرا کننده کار موظف است تا پس از اتمام قرارداد، تسویهحساب بیمه را به طور کامل انجام داده و نسبت به دریافت برگه مفاصا حساب بیمه اقدام کند. به همین منظور، کارفرما باید تمام مدارک موردنیاز بیانگر پایان قرارداد را برای تعیین ضریب بیمه و میزان حق آن توسط کارشناس مربوطه، به بیمه تامین اجتماعی ارسال کند. این مدارک مواردی مانند تاریخ شروع و اتمام قرارداد، میزان ناخالص کارکرد و … میباشد.
در ادامه مدارک مورد نیاز قبل از اقدام برای انجام امور مربوط به مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی، با جزئیات بیشتری شرح داده شده است:
- تهیه و تنظیم یک درخواست مفاصا حساب از سوی فرد انتقال دهنده یا همان کارفرما
- مشخص کردن تاریخ شروع و پایان قرارداد
- تعیین میزان کل کارکرد بر اساس صورت وضعیت هزینهها
- معین کردن چگونگی تامین مصالح در نامه درخواست مفاصا حساب
- فراهم کردن صورت وضعیت حتمی
- تهیه آگهی بنیانگذاری و صورت وضعیت برای اشخاص حقوقی
- تعیین کردن ردیف پیمان و کد کارگاهی مربوطه و صدور برگه میزان بدهی آنها
- مدارک مربوطه به معرفی از سوی کارفرما
- تهیه یک رونوشت از کارت ملی و شناسنامه برای اشخاص حقیقی
- ثبت کردن ارزش افزوده ضروری برای اشخاص حقیقی
- داشتن اساسنامه مربوطه موردنیاز برای اشخاص حقیقی
نکته قابل توجه این است که باید در نامه درخواست مفاصا حساب، نام و آدرس محل کارفرما، وضعیت پرداخت، موضوع و میزان مبلغ قرارداد حتما مشخص شده باشد. در ادامه این مطلب نمونه فرم گواهی مفاصا حساب بیمه آورده شده است.
مراحل دریافت مفاصا حساب مالیاتی
اولین مرحله از مراحل ضروری برای صدور مفاصا حساب مالیاتی، درخواست گواهی مفاصا از سوی مودیان مالیاتی است. بدین منظور، آنها باید خواستههای شفاهی خود را به صورت کتبی بر روی کاغذ مشخص کرده و صدور برگه مالیاتی قطعی خود را درخواست کنند. همچنین، آنها باید مکتوب کنند که برگه تشخیص را پذیرفته و خواهان بخشودگی مالیاتی هستند. علاوه بر این، مودیان باید نسبت به تهیه و تکمیل فرم خلاصه پرونده و گواهی مربوط به ماده 235 قانون مالیات مستقیم اقدام کنند. در نهایت، آنها باید منتظر بمانند تا درخواست مفاصا حساب مالیاتی مورد بررسی قرار گرفته و پس از گذراندن مراحل اداری میزان بدهی قطعی تعیین و اعلام شود.
حتما بخوانید: نحوه رسیدگی به تعدیلات سنواتی در حوزه مالیاتی
سپس، مودیان باید نسبت به پرداخت میزان بدهی قطعی بر اساس ماده 235 قانون مالیات مستقیم برای مفاصا حساب مالیاتی، اقدام کنند تا گواهی آن پس از گذشت حداکثر پنج روز از تاریخ تسویه حساب کامل صادر شود. در این مرحله، گواهی مفاصا مالیاتی برای تایید و امضاء به مسئول مربوطه تحویل داده میشود. وی موظف است تا حداکثر سه روز، آن را امضا و به فرد درخواست کننده تحویل دهد.
شما میتوانید از طریق سامانه اینترنتی سازمان امور مالیاتی کشور، با نام سامانه مفاصا حساب مالیاتی نسبت به صدور گواهی و یا آگاهی از بدهکاران مالیاتی اقدام کنید. به منظور رسیدگی به امور مالیاتی خود میتوانید به این سامانه اینترنتی مراجعه کرده و با کسب آگاهی از شرایط و مدارک لازم، اطلاعات مورد نیازتان را در این زمینه به دست آورید.
مفاصا حساب مالیاتی شرکتها
ضروری به نظر میرسد تا شرکتها و مؤسسات مختلف نسبت به تشکیل پرونده در سازمان امور مالیاتی کشور اقدام کنند. پس از دریافت کد اقتصادی، آنها تا پایان سال مالی خود فرصت دارند که نسبت به بررسی سود و زیان شرکت، رسیدگی به امور مالی و در نهایت تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند. در نهایت باید، اظهارنامه مالیاتی خود را به منظور تعیین میزان مالیات به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کنند. لازم به ذکر است که شرکتهای فاقد کد اقتصادی، به صورت قانونی اجازه فعالیت ندارند. همچنین، در صورت عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی خود در مهلت مقرر به اداره مربوطه، مرتکب جرم مالیاتی شده و مشمول جریمه خواهند بود. از این رو، شرکتهای مختلف، موظف به درخواست و دریافت مفاصا حساب مالیاتی هستند. با توجه به مطالب بیان شده، مجوز اصلی، دریافت account settling، پرداخت کامل بدهیهای مالیاتی میباشد.
مفاصا حساب مالیاتی حوزه خودرو
مشاغل در ارتباط با خودرو، از جمله بخشهایی هستند که به آنها مالیات خودرویی تعلق میگیرد. صاحبان اتوبوسهای مسافربری، ماشینهای باری، دستگاههای سنگین و نیمه سنگین، ماشینآلات راه و ترابری، نمایشگاههای اتومبیل و … از جمله اشخاصی هستند که مشمول مالیات حوزه خودرو میباشند. به منظور دریافت مفاصا حساب مالیاتی خودرو، این اشخاص باید درآمد سالیانه خود را به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام کنند. پس از تعیین میزان مالیات از سوی سازمان مربوطه و پرداخت آن از سوی شخص مودی، وی قادر به دریافت مفاصا حساب مالیاتی خودرو خود خواهد بود. بدین منظور، این اشخاص میتوانند به دفاتر پستی و خدمات پیشخوان دولت مراجعه کنند.
مطلب پیشنهادی: توصیه های مالی برای کسب و کار های کوچک
مفاصا حساب مالیاتی مربوطه به ملک
علاوه بر حوزه خودرو، رهن و اجاره و نقل و انتقال املاک نیز از دیگر بخشهایی هستند که به آنها مالیات تعلق میگیرد. به منظور ارائه درخواست مفاصا حساب مالیاتی ملک، مودیان مالیاتی باید بعد از استعلام و دریافت میزان مبلغ مالیات، نسبت به پرداخت و تسویه حساب خود اقدام کنند. به نظر میرسد که این مبلغ، معادل 5 درصد ارزش ملک میباشد. هر چند میزان این مبلغ، ظاهرا بالاست، اما ارزش تعیین شده برای ملک از سوی اداره دارایی، کمی متفاوت از قیمت واقعی آن است. به عنوان مثال، ارزش ملکی با قیمت واقعی 10 میلیون تومان به ازای هر متر مربع، برابر 10 هزار تومان برای هر متر از سوی اداره دارایی تعیین میشود.
همانطور که قبلا بیان شد، شرط نقل و انتقال ملک، تسویه کامل حساب مالیاتی میباشد. به همین منظور، دفاتر اسناد رسمی موظف هستند تا قبل از هر گونه معامله و امضای عقد قرارداد، نسبت به دریافت مفاصا حساب ملک به صورت کتبی از شهرداری اقدام کنند. پس از ارائه درخواست، شهرداری به مدت 10 روز فرصت دارد تا میزان بدهی حساب مالیاتی ملک را تعیین و نسبت به صدور مفاصا حساب مالیاتی اقدام کند. همچنین، اشخاصی که تمایل دارند تا به نوسازی ملک خود بپردازند باید مفاصا مالیاتی ملک را از شهرداری دریافت کنند. لازم به یادآوری است که مدارک موردنیاز به منظور دریافت این گواهی عبارتند از:
- نسخه اصلی از سند مالکیت ملک
- نسخه اصلی یا رونوشت از گواهی پایان کار ساختمان
- نامه دفترخانه
- گواهی پرداخت قبوض نوسازی
- مبایعه نامه
- کپی شناسنامه و کارت ملی فروشنده و خریدار
- آدرس دقیق ملک موردنظر و …
خوب است بدانید که آپارتمان نیز از جمله داراییهای املاک بوده و میزان مالیات آن مطابق با قانون مالیاتی نقل و انتقال تعیین میشود. بنابراین به منظور دریافت مفاصا حساب مالیاتی آپارتمان باید ابتدا مبلغ مالیات محاسبه شده، پرداخت شود تا پس از تسویه حساب کامل و انجام مراحل اداری مربوطه، برگه مفاصا به شخص متقاضی تحویل داده شود.
مفاصا حساب مالیاتی مربوطه به نقل و انتقال سهام
مشابه با سایر معاملات انجام شده، امور مربوطه به نقل و انتقال سهام (چه دارای نام و چه بدون نام) هم مشمول مالیات سهام خواهند بود. لازم به ذکر است که میزان این مالیات، معادل با 4 درصد ارزش سهام بوده و قبل از نقل و انتقال سهام، شخص انتقالدهنده باید نسبت به پرداخت آن اقدام کند. همچنین، تنها بعد از پرداخت مبلغ تعیین شده و تسویه حساب قطعی، مفاصا حساب مالیاتی نقل و انتقال سهام بدون مانع صادر خواهد شد.
با توجه به مطالب بیان شده، کلیه اشخاص حقوقی مکلف هستند تا پس از تشکیل پرونده در سازمان امور مالیاتی کشور، کد اقتصادی مربوطه را در اختیار شخص مودی قرار دهند. در پایان هر سال مالی، افراد باید از طریق خود اظهاری نسبت به تنظیم اظهارنامه مالیاتی اقدام و آن را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند. پس از تسویه حساب قطعی، مفاصا حساب مالیاتی برای افراد صادر خواهد شد.
معرفی فینتو