BOM مخفف عبارت (Bill Of Material) یعنی لیست مواد و قطعات مربوط به تولید یک محصول است. هنگام تولید یک قطعه یا محصول از فرم هایی برای ساختار دادن به تولید استفاده می کنند که یکی از این فرم ها BOM است. که لیست مواد و قطعاتی که نشان دهنده اجزا تشکیل دهنده محصول است نمایش می دهد.
مدیر تولید اطلاعات کامل محصول را در فرم BOM وارد می کند که این اطلاعات می تواند به شرح زیر باشد:
- کد کالا
- ویژگی ها
- توضیحات
- وزن
- نام مواد
- جنس
- سایز
- استاندارد ها
- رنگ
چرا باید از BOM استفاده کنیم؟
برای تولید هر محصول یا قطعه ای باید از فرم BOM استفاده کرد. همانطور که گفتیم (BOM) فرم اطلاعات دقیقی از یک محصول به ما می دهد که می توانیم تجزیه و تحلیل دقیقی برای هر محصول انجام دهیم. یکی از استفاده های مهم این فرم برای مدیریت است چرا که تصمیم گیری بسیار راحت می شود و مدیریت می تواند به خوبی یک محصول را بررسی کند. فرم BOM یک ابزار کلیدی برای حسابداران صنعتی است چون می توانند به خوبی بهای تمام شده کالا(کالاهای) ساخته شده محصول را بدست آورند.
واحدهای تولیدی قبل از شروع به تولید یک محصول ابتدا BOM آن محصول را تهیه می نمایند که این در واقع نسخه ابتدائی است و در طول پروسه طراحی اولیه تا تولید نهائی احتمالا تغییراتی می کند. در این مواقع عنوان BOM متغیر یا فرمول ساخت متغیر به آن گفته می شود.
کاربرد BOM در تولید محصول
1.تغییرات یا بروزرسانی محصول
- هنگام ارائه خدمات
- سفارشی سازی برای یک مشتری خاص
- حسابداری صنعتی و بهای تمام شده
- استفاده هنگام آماده کردن شرح سیستم
1.تغییرات یا بروزرسانی محصول:
گاهی به دلیل تنوع در محصولات یا رفع خطا در یک محصول نیاز دارید تا آن را بروز رسانی کنید. هنگامی که تیم تولید اقدام به تصمیم گیری می کنند باید بدانند که در محصول قبلی از چه مواد و اقلامی استفاده شده است تا بتوانند با ایجاد تغییرات در آن یک محصول جدید تولید کنند. اگر تیم تولید لیست BOM محصول قبلی را نداشته باشد، نمی تواند تصمیمات درستی بگیرد و ممکن است محصول جدیدی که ساخته می شود ایرادات بیشتری نسبت به محصول قبلی داشته باشد.
برای مثال شرکت دوچرخه سازی تصمیم میگیرد که یکی از محصولات خود را ارتقا دهد زیرا در بازخورد مشتریان به این نتیجه رسیده است که موادی که در بدنه دوچرخه استفاده شده وزن بسیار زیادی دارد و مشتری هنگام استفاده از این نوع دوچرخه ها دچار مشکل می شود. وقتی تیم تولید می خواهد که این مسئله را بررسی و اصلاح کند در اولین قدم باید نمونه لیست BOM مواد آن را بررسی کنند که بدنه این دوچرخه از چه مواد و آلیاژی ساخته شده تا مشکل آن برطرف شود.
2. هنگام ارائه خدمات:
هنگامی که شما یک محصولی را وارد بازار می کنید، ممکن است دچار ایراداتی شود یا در مرحله ای قرار بگیرد که مشتری نیازمند خدمات از طرف شما باشد که در این حالت می گوییم کالا دارای گارانتی است. در مرحله گارانتی یا ارائه خدمات نیاز است تا شما بتوانید قطعه خراب را شناسایی و تعویض کنید که برای انجام این کار حتما باید فرم BOM از محصول داشته باشید تا بتوانید سریعا تشخیص دهید که در محصول ساخته شده چه قطعاتی در زمان ساخت استفاده شده است.
3. سفارشی سازی برای یک مشتری خاص
همیشه قرار نیست که یک محصول شما ایراد خاصی داشته باشد یا نیاز به ارتقا باشد گاهی به دلیل اینکه شما محصولات سفارشی هم تولید می کنید باید این لیست را در دست داشته باشید. فرض کنید که یک نفر قصد دارد تا یک دوچرخه کاملا اختصاصی متناسب با سلیقه و شرایط خودش خریداری کند در این شرایط باید شرکت لیست BOM را بر اساس سلیقه مشتری ایجاد کند و در نهایت در اختیار تیم تولید قرار دهد. زمانیکه مشتری قصد سفارش مجدد داشته باشد یا تغییرات جزئی در آن بخواهد به سادگی و با سرعت قابل انجام است که این انعطاف پذیری می تواند در هزینه ها و زمان صرفه جویی چشمگیری داشته باشد.
4. حسابداری صنعتی و بهای تمام شده:
مهمترین استفاده BOM در حسابداری صنعتی و مبحث بهای تمام شده می باشد. برای تهیه بهای تمام شده یک محصول نیاز است تا شما لیست مواد ساخته شدهBOM را داشته باشید تا بتوانید به عنوان یک حسابدار بهای تمام شده کالای تولید شده را بدست آورید. وقتی شما هیچ نمونه BOM در اختیار ندارید چگونه می توانید بهای تمام شده یک محصول را بدست آورید و محاسبات خود را انجام دهید. در اصل برای بدست آوردن بهای تمام شده ابتدایی ترین چیر نمونه BOM مواد است.
فرض کنید برای ساخت دوچرخه شما وقتی وارد شرکت تولید کننده می شوید بدون هیچ اطلاعاتی از شما درخواست کنند تا بهای تمام شده را بدست آورید خوب طبیعتا کار در این شرایط بسیار دشوار است. حالا تصور کنید که با همان شرایط قبلی یک نمونه BOM در اختیار شما قرار می دهند، فکر کنم متوجه شدید که کار چقدر برای شما راحت می شود و البته دقیقتر.
5. استفاده هنگام آماده کردن شرح سیستم
وقتی برای اولین بار یک پروژه حسابداری را تحویل میگیرید یا می خواهید پروژه را به نفر بعدی واگذار کنید نیاز است تا یک شرح سیستم آماده کنید تا وقتی حسابدار بعدی وارد مجموعه شود بعد از خواندن شرح سیستم به خوبی شرایط کاری را درک کند و عملیات های متفاوتی پیاده سازی کند. یکی از موارد مهمی که باید در شرح سیستم پیوست شود لیست تمام BOM هایی هست که برای هر کالا تولید شده که شما باید به عنوان کسی که قرار است پروژه را تحویل دهد شرح سیستم را آماده کنید.
یک فرم BOM می تواند شامل چند عدد مواد اولیه ساده باشد تا فرم هایی بسیار پیچیده که شامل صدها عدد مواد اولیه هستند. بسته به نوع ساخت کالایی که قرار است تولید شود لیست BOM شما متفاوت است.
آیا BOM فقط برای محصولات فیزیکی استفاده می شود؟
این تفکر اشتباه است که BOM فقط برای کالاهای فیزیکی استفاده می شود. ممکن است به لحاظ قوانین و استانداردها برای ساخت محصولات و کالاها الزامی باشد اما می توان BOM را به دید یک فرایند نگاه کرد چرا که BOM را برنامه نویس ها و کسانی که کار نرم افزاری هم انجام می دهند استفاده کنند.
بهترین نرم افزار حسابداری آنلاین
مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو یک سیستم تحت وب و آنلاین است که شامل خدماتی از جمله سیستم حضور و غیاب، حقوق و دستمزد، تنخواه گردان و حسابداری آنلاین می‌شود. آنلاین بودن خدمات فینتو باعث می شود تا کاربران علاوه بر امکان دسترسی آسان از هر مکان و در هر زمان، هزینه های کمتری نسبت به سیستم های قدیمی بپردازند.
با نرم‌افزار حسابداری آنلاین فینتو، شما به راحتی می‌توانید با نرم‌افزارهای پیچیده خداحافظی کنید و مدیریت تمام نیازهای کسب و کار خود را با یک راه حل حسابداری ساده انجام دهید. فینتو به عنوان نرم‌افزار مبتنی بر ابر، مزایای بیشماری دارد که برای آگاهی بیشتر می توانید به صفحه زیر مراجعه کنید.
