ارزش دفتری چیست؟ تفاوت آن با ارزش بازار و اسمی

ارزش دفتری و نحوه محاسبه آن از اساسی ترین موضوعات در حسابداری حقوق صاحبان سهام در هر شرکتی است. علاوه بر آن کاربردهای متفاوتی نیز برای آن وجود دارد که امروز به صفر تا صد هرآنچه لازم است درباره ارزش دفتری بدانید میپردازیم پس مثل همیشه تا انتها همراه ما باشید.

 

 

ارزش دفتری چیست؟

به زبان ساده ارزش دفتری به ارزش خالص دارایی ها پس از کسر بدهی ها گفته میشود. در واقع ارزش دفتری به ما نشان میدهد که یک شرکت پس از کسر تمام بدهی هایش چقدر دارایی به طور خالص خواهد داشت. مهم است بدانید که در محاسبه ارزش دفتری، دارایی های مشهود مورد ارزیابی قرار میگیرند و دارایی های نامشهود تنها در صورتی که در ترازنامه ثبت شده باشند، در این محاسبه مورد ارزیابی قرار گرفته میشوند.

 

 

فرمول محاسبه ارزش دفتری

برای محاسبه ارزش دفتری از فرمول زیر استفاده میکنیم

 

 

به عنوان مثال اگر شرکتی 10 میلیارد تومان دارایی و 3 میلیارد تومان بدهی داشته باشد، ارزش خالص دارایی این شرکت یا به عبارتی ارزش دفتری آن برابر با 7 میلیارد تومان است.

 

 بیشتر بخوانید: کاردکس انبار چیست؟ نمونه کاردکس انبار

 

ارزش دفتری دارایی ثابت

ارزش دفتری دارایی ثابت به قیمت خرید دارایی پس از کسر استهلاک گفته میشود. در واقع ارزش دفتری دارایی ثابت به ما نشان میدهد که دارایی ما در زمان حال و با وجود استهلاکی که از زمان خرید تاکنون داشته است چقدر است. هرچند که میدانیم هیچ کدام از روش های محاسبه استهلاک، استهلاک حقیقی دارایی را به ما نشان نمیدهد.

 

برای محاسبه ارزش دفتری دارایی ثابت از فرمول زیر استفاده میکنیم:

 

نکته مهم: معمولا در انتهای عمر مفید دارایی، استهلاک انباشته آن برابر یا بیشتر از ارزش اولیه و ثبت شده دارایی میشود. در این حالت ارزش دفتری آن دارایی برابر با صفر خواهد بود.

 

 

ارزش دفتری هر سهم

ارزش دفتری هر سهم همانطور که از نام آن نیز میتوانید حدس بزنید نشان میدهد که هر سهم شرکت چقدر ارش دارد. برای محاسبه ارزش دفتری هر سهم از فرمول زیر استفاده میکنیم:

 

•       منظور از تعداد سهام منتشر شده، مجموع تعداد سهامی است که به طور قانونی توسط شرکت ثبت شده است و در اختیار سهامداران است.

 

 

مثال: اگر مجموع حقوق صاحبان سهام برای شرکتی برابر با 500 میلیون تومان باشد و تعداد سهم منتشر شده توسط این شرکت 100 سهم باشد، ارزش دفتری هر سهم برای این شرکت برابر با 50 میلیون تومان است. بنابراین اگر به طور مثال شخصی 30 سهم در این شرکت داشته باشد، ارزش دفتری سهام او برابر با یک میلیارد و پانصد میلیون تومان است.

 

نکته: اگر قرار باشد که ارزش دفتری هر سهم ممتاز را محاسبه کنیم نیز، فرمول بالا بدون تغییر باقی خواهد ماند. تنها تفاوت این است که به جای تعداد سهام های عادی منتشر شده، تعداد سهام ممتاز منتشر شده در مخرج کسر قرار میگیرد. و در محاسبه حقوق صاحبان سهام نیز، سود انباشته مربوط به سهام ممتاز و.. محاسبه میگردد.

 

کاربرد ارزش دفتری سهم

گفتیم که ارزش دفتری هر سهم به ما ارزش سهام های شرکت را نشان میدهد. اما از محاسبه آن میتوان در تحلیل های مختلفی استفاده کرد، از جمله:

•  تحلیل بنیادی سهام: سرمایه گذاران با محاسبه ارزش دفتری هر سهم میتوانند بررسی کنند که یک شرکت برای سرمایه گذاری مناسب است یا نه. به عنوان مثال اگر ارزش بازاری سهام یک شرکت کمتر از ارزش دفتری آن باشد، نشانه کم ارزش بودن سهام آن شرکت است.
•  بررسی و مقایسه وضعیت مالی شرکت:  محاسبه ارزش دفتری سهام شرکت ها و مقایسه آن با دوره های مالی قبلی یا شرکت های هم صنف، میتواند چشم اندازی از وضع مالی شرکت در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد. همچنین مقایسه ارزش سهم دفتری سهم دو یا چند شرکت در یک صنف، میتواند یکی از معیارهای مقایسه ارزش سهام شرکت ها برای انتخاب بهترین گزینه برای سرمایه گذاری باشد. توجه کنید که ارزش سهم دفتری به تنهایی کافی برای ارزیابی وضعیت شرکت ها کافی نیست. و تنها یکی از معیارهای ارزیابی محسوب میشود.

 

 

 

ارزش دفتری و ارزش بازار

ارزش بازار و ارزش دفتری هر دو به ارزش سهام شرکت ها اشاره دارند اما روش و مبنای محاسبه آن ها باهم متفاوت است. برای به دست آوردن یک تحلیل کامل از وضعیت ارزش سهام شرکت ها، خوب است که از هر دو این ارزش ها استفاده شود. در ادامه ابتدا به توضیح و نحوه محاسبه ارزش بازار و سپس به تفاوت های ارزش دفتری و ارزش بازار میپردازیم.

 

 

ارزش بازار هر سهم

ارزش بازار هر سهم به ارزش متعارف روز سهام شرکت ها گفته میشود. ارزش بازار برای شرکت های سهامی عام است و بر اساس نوسانات روزانه یا ماهانه بازار بورس و سهام میتواند افزایش یا کاهش پیدا کند. عوامل مختافی میتواند در کاهش و افزایش ارزش بازار سهام شرکت ها موثر باشد از جمله

• نوع صنف و صنعت: شرکت هایی که در اصناف یا صنایع رو به رشد یا بازارهایی با پتانسیل اقتصادی بالا فعالیت دارند ارزش بازار سهام آن ها ارزشمند تر است
• عوامل سیاسی و اقتصادی: رخدادهای سیاسی و اقتصادی در خارج و داخل کشور میتواند باعث تغییر در ارزش بازار سهام شرکت ها شود
• نرخ بهره: افزایش نرخ بهره بر کاهش تقاضای بازار سهام همراه است. بنابراین در زمان هایی که نرخ بهره افزایش پیدا کند سرمایه گذاران به سمت بازارهایی با ثبات اقتصادی بیشتر یا بازدهی بهتر میروند. به همین دلیل نرخ بهره نیز بر ارزش بازار سهام ها تاثیر گذار است.
• عرضه و تقاضا و احساسات بازار: همانطور که حدس میزنید افزایش تقاضا باعث افزایش ارزش بازار سهام و افزایش عرضه باعث کاهش ارزش سهام بازار میشود همچنین وجود احساسات مثبت و منفی نسبت به یک برند، صنف یا صنعت و همچنین اخبارهای پیرامون آن ها میتواند به صورت موقت یا طولانی مدت، بر ارزش سهام بازار تاثیر گذار باشد
• بازدهی سهام: از عوامل بسیار تاثیر گذار بر ارزش سهام بازار، بازدهی سهام است. سهام هایی که دوره های مختلف بازدهی بیشتری دارند، عموما ارزش بازار بیشتری پیدا میکنند

 

 

برای محاسبه ارزش بازار سهام از فرمول ساده زیر استفاده میکنیم:

 

 

تفاوت ارزش بازار و ارزش دفتری

در جدول زیر تفاوت ارزش دفتری و ارزش بازار برای هر سهم را توضیح داده ایم. توجه کنید که برای کسب یک تحلیل دقیق، محاسبه و ارزیابی هر دو این ارزش ها مورد نیاز است.

 

 

 

تفاوت ارزش دفتری و ارزش اسمی

ارزش اسمی در واقع همان رقمی است که هنگام ثبت شرکت در اساسنامه درج میشود. ارزش اسمی در ایران معمولا رقم ثابت 100 تومان در ازای هر سهم است. از ارزش اسمی برای محاسبه سرمایه اولیه تاسیس شرکت استفاده میشود و در ترازنامه نیز به عنوان سرمایه ثبت شده درج میگردد. ارزش اسمی بر خلاف ارزش دفتری و ارزش بازار، تاثیری در تصمیمات سرمایه گذاران ندارد و در تحلیل های بازار سرمایه از آن استفاده نمیشود. در واقع میتوان گفت که تنها نقش ارزش اسمی در زمان تاسیس است و جنبه حقوقی در اساسنامه شرکت دارد. ارزش اسمی تنها هنگام افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید افزایش میایبد.

 

سوالات متداول:

 

ارزش دفتری منفی چه تاثیری دارد؟

از آنجایی که ارزش دفتری منفی به معنای بیشتر بودن بدهی یک شرکت نسبت به دارایی های آن است، میتواند یک زنگ خطر برای سرمایه گذارانی که قصد سرمایه گذاری در آن شرکت را دارند محسوب شود.

 

دارایی های نامشهود در ارزش دفتری محاسبه میشود؟

خیر . از معایب ارزش دفتری، عدم محاسبه دارایی های نامشهود در فرمول محاسبه آن است. به همین دلیل است که توصیه میشود در ارزیابی یک شرکت، ارزش دفتری همراه با معیارهای دیگر مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد.

با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو میتوانید بدون نیاز به نصب نرم افزارهای پیچیده و سخت، از هر کجا و در هر لحظه به حساب کاربری خود دسترسی داشته باشید و به تمام امور مالی و حسابداری خود رسیدگی کنید. فینتو 15 روز مهلت استفاده رایگان از تمامی امکانات نرم افزار را برای شما فراهم کرده است و شما میتوانید همین حالا با کلیک بر روی تصویر زیر حسابداری با فینتو را آغاز کنیدک