کدینگ حسابداری چیست؟ کدینگ در حسابداری و مراحل آن

کدینگ در حسابداری

کدینگ حسابداری چیست؟

رویداد های مالی در فرایند های حسابداری فراوان و متنوع اند.بنابراین مجبوریم این رویداد ها را دسته بندی کنیم، تا بی نظمی حاصل از تنوع و تعدد این حجم بزرگ از اطلاعات را خنثی سازیم. کدینگ حسابداری این وظیفه مهم را بر عهده گرفته و عملیات مالی را به نحو احسن دسته بندی کرده و سطوح اصلی و فرعی آنرا کدگذاری می کند.

هدف از کدینگ حسابداری چیست؟

کدینگ حسابداری در حسابداری هر کسب و کاری نیاز است و با اهداف زیر انجام میشود.

  1. کدینگ حسابداری برای استاندارد شدن عملیات های مالی و یکپارچه سازی آن بر اساس یک الگوی مشخص انجام میشود.
  2. کدینگ حسابداری باعث میشود تا سرعت و دقت در عملیات مالی بیشتر شده و خطای انسانی کاهش یابد.
  3. کدینگ حسابداری گزارشگیری را برای حسابداران راحتتر میکند.

مراحل کدینگ حسابداری:


برای آشنایی شما با نحوه کدینگ در حسابداری، نمونه هایی را برایتان توضیح خواهیم داد. از آنجا که تعداد و تنوع حساب ها بسیار زیاد است. متاسفانه امکان بررسی همه آن ها وجود ندارد اما تمام گروه حساب ها و حساب های کل آن ها را خواهیم گفت. همچنین در مرحله سوم از هر گروه حساب، یک نمونه را برایتان مثال خواهیم زد. با این مقاله همراه باشید.

حتما بخوانید: انبارگردانی چیست و چه تاثیری دارد؟

مرحله اول کدینگ:

تعیین گروه حساب ها اولین بخش کدینگ محسوب می شود. در این بخش به هر گروه از حساب ها یک عدد اختصاص داده می شود که در زیر مشاهده می کنید.

کد حساب گروه حساب

۱ دارایی های جاری

۲ دارایی های غیر جاری

۳ بدهی های جاری

۴ بدهی های بلندمدت

۵ حقوق صاحبان سهام

۶ درآمدها

۷ بهای تمام شده کالای فروش رفته و خدمات ارائه شده

۸ هزینه ها

۹ سایر حساب ها

بخش دوم کدینگ:

بخش دوم کدینگ، ریز کردن حساب های مرحله قبل به حساب های کل می باشد. یعنی به هر کدام از حساب های کل گروه های مرحله قبل، یک کد دیگر می دهیم. مثلا موجودی نقد، اولین حساب کل از گروه دارایی های جاری است بنابریان می توان به آن کد 101 داد که در آن 1 به معنای دارایی های جاری و 01 به معنای موجودی نقد می باشد.از آنجایی که ممکن است تعداد حساب های کل هر گروه بیش از 10 قلم باشد بنابراین از یک کد دو رقمی(01) استفاده کردیم.

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
1 دارایی های جاری 101 موجودی نقد و بانک
102 سرمایه گذاری کوتاه مدت
103 حسابها و اسناد دریافتنی تجاری
104 سایر حساب ها و اسناد دریافتنی
105 موجودی مواد و کالا
106 سفارشات و پیش پرداختها
107 سپرذه هایمان نزد دیگران

به طور نمونه دارایی های نامشهود چهارمین حساب از گروه دارایی های غیر جاری است بنابر این کد آن به صورت 204 می باشد. 2 به معنای دارایی های غیر جاری و 04 به معنای چهارمین حساب از گروه دارایی های غیر جاری.
نکته:کد سایر دارایی ها(در دارایی های غیر جاری) 299 می باشد و یک استثنا است.
سود سهام پرداختنی، پنجمین حساب کل، از گروه بدهی های جاری می باشد پس کد آن 305 می شود. در اینجا نیز 3 به معنای گروه بدهی های جاری و 05 به معنای پنجمین حساب این گروه، می باشد.

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
3 بدهی های جاری 301 حسابها و اسناد پرداختنی تجاری
302 سایر حساب ها و اسناد پرداختنی
303 ذخیره مالیات
304 سود سهام پرداختنی
305 سپرده های پرداختنی
306 سفارشات و پیش پرداختها
307 اعتبارات مالی دریافتنی کوتاه مدت
308 ذخایر

حساب های کل سایر گروه ها را برای آشنایی بیشتر شما در زیر می آوریم.قاعده کد گذاری در آن ها هم همانند چیزی است که توضیح دادیم.

گروه حساب بدهی های بلند مدت:

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
4 بدهی های بلند مدت (غیرجاری) 401 حسابها و اسناد پرداختنی بلند مدت
402 سایر حساب ها و اسناد پرداختنی بلند مدت
403 اعتبارات مالی دریافتنی بلند مدت
404 ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان
405 درآمدهای انتقالی به دوره‌های آتی

 

گروه حساب حقوق صاحبان سهام:

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
5 حقوق صاحبان سهام 501 سرمایه پرداخت شده
502 اندوخته قانونی
503 سایر اندوخته ها
504 مازاد تجدید ارزیابی دارایی های ثابت مشهود
505 سود (زیان) انباشته

گروه حساب درآمد ها:

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
6 درآمدها 601 فروش
602 درآمد حاصل از ارائه خدمات
603 سایر درآمدهای عملیاتی
604 سایر درآمدهای غیر عملیاتی

گروه حساب بهای تمام شده کالای فروش رفته:

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
7 بهای تمام شده کالای فروش رفته و خدمات ارائه شده 701 بهای تمام شده کالای فروش رفته داخلی
702 بهای تمام شده کالای فروش رفته خارجی
703 بهای تمام شده خدمات ارائه شده

گروه حساب هزینه ها:

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
8 هزینه ها 801 هزینه حقوق و دستمزد کارکنان غیر تولیدی
802 هزینه های عملیاتی
803 سایر هزینه های عملیاتی
804 هزینه های مالی
805 هزینه های غیر مالی

سایر حساب ها:

کد گروه گروه حساب کد حساب کل نام حساب کل
9 سایر حسابها 901 حسابهای انتظامی
902 طرف حسابهای انتظامی
903 تراز افتتاحیه
904 تراز اختتامیه

         
اکنون که با کدینگ بخش دوم حسابداری آشنا شدید، به بخش سوم، یعنی کدینگ درختی حساب های کل می پردازیم.

مرحله سوم کدگذاری:

در این مرحله هر کدام از حساب های کل را به اجزای آن تفکیک کرده و به هرکدام کدی اختصاص می دهیم. با چند مثال نحوه کدگذاری در این مرحله را توضیح می دهیم.با ما همراه باشید.
به طور مثال حساب موجودی نزد بانک ها که از گروه دارایی جاری می باشد و به آن کد 101 دادیم خود دارای هفت بخش است و بخش اول آن موجودی نزد بانک ها نام دارد و ممکن است ارزی یا ریالی باشد. به موجودی نزد بانک ها ریالی، کد 1010101 می دهیم که 101 آن به معنای موجودی نقد و بانک، (متعلق به گروه دارایی های جاری1)و 01 اول به معنای حساب موجودی نزد بانک ها (که زیر شاخه اول موجودی نقد و بانک می باشد)و 01 دوم به معنای ریالی بودن موجودی نزد بانک است.به همین شیوه 1010102 به معنای حساب موجودی نزد بانک ها که به صورت ارزی می باشد،است.
اگر کمی گیج شده اید کافی است چند نمونه ی زیر را ببینید، اجزای کد ها را با خود تکرار کنید و کمی تامل نمایید. ما از هر گروه حساب یک نمونه مثال می زنیم تا بیشتر با مرحله سوم کدینگ آشنا شوید.

گروه حساب دارایی های جاری:

از جمله زیر مجموعه های موجودی نقد و بانک، موجودی نزد تنخواه گردان است که برای رفع نیاز های کوچک روزانه و جاری شرکت به فردی که در همین راستا کار می کند، داده می شود.

گروه حساب دارایی های غیر جاری در کدینگ درختی:

کد گروه حساب معین سطح اول ماهیت
کد نام حساب
201 دارایی های ثابت مشهود 20101 زمین بدهکار
20102 ساختمان بدهکار
20103 تاسیسات بدهکار
20104 ماشین آلات و تجهیزات بدهکار
20105 ابزارآلات بدهکار
20106 وسائط نقلیه بدهکار
20107 اثاثیه و منصوبات بدهکار
20108 قالب ها بدهکار
20109 لوازم آزمایشگاهی بدهکار
20110 دارایی های سرمایه‌ای موجود در انبار بدهکار

گروه حساب بدهی های جاری :

کد حساب کل معین سطح اول معین سطح دوم ماهیت
کد نام حساب کد نام حساب
301 حسابها و اسناد پرداختنی تجاری 30101 اسناد پرداختنی تجاری بستانکار
30102 معلق خرید بستانکار
30103 حساب های پرداختنی تجاری 3010301 ریالی بستانکار
3010302 ارزی بستانکار

گروه حساب حقوق صاحبان سهام:

کد حساب کل معین سطح اول ماهیت
کد نام حساب
503 سایر اندوخته ها 50301 اندوخته احتیاطی بستانکار
50302 اندوخته توسعه و تکمیل بستانکار
50303 اندوخته عمومی بستانکار
50304 اندوخته جایگزین دارایی ها بستانکار
50305 سایر اندوخته ها بستانکار

گروه حساب بهای تمام شده کالای فروش رفته در مرحله 3:

کد حساب کل معین سطح اول معین سطح اول ماهیت
کد نام حساب کد نام حساب
701 بهای تمام شده کالای فروش رفته داخلی 70101 بهای تمام شده کالای فروش رفته داخلی درون گروهی 7010101 مواد مستقیم بدهکار
7010102 دستمزد مستقیم بدهکار
7010103 سربار بدهکار
70102 بهای تمام شده کالای فروش رفته داخلی خارج از گروه 7010201 مواد مستقیم بدهکار
7010202 دستمزد مستقیم بدهکار
7010203 سربار بدهکار

مطلب پیشنهادی: عدم فعالیت شرکت‌‏ها و پیامد‏های عدم اعلام آن

گروه حساب هزینه ها در کدگذاری درختی:

کد حساب کل معین سطح اول معین سطح اول ماهیت
کد نام حساب کد نام حساب
801 هزینه حقوق و دستمزد کارکنان غیر تولیدی 80101 حقوق و دستمزد مستمر 8010101 حقوق پایه بدهکار
8010102 اضافه کاری مستمر بدهکار
8010103 حق جذب بدهکار
8010104 فوق العاده مسکن و خوار و بار بدهکار
8010105 حق اولاد بدهکار
8010106 بن کارگری بدهکار
8010107 سهم صندوق کارآموزی بدهکار
8010108 بازخرید سنوات خدمت کارکنان بدهکار
8010109 حق سرپرستی بدهکار
8010110 حق سختی کار بدهکار
8010111 ایاب و ذهاب بدهکار
8010112 رستوران بدهکار
8010113 حق بدی آب و هوا بدهکار
8010114 حق تضمین بدهکار
8010115 حق شیفت و شب کاری بدهکار
8010116 حق نوبت کاری بدهکار
80102 حقوق و دستمزد غیر مستمر 8010201 عیدی بدهکار
8010202 پاداش بدهکار
8010203 پاداش بهره وری تولید بدهکار
8010204 اضافه کاری غیر مستمر بدهکار
8010205 مرخصی استفاده نشده بدهکار
8010206 حق سفر مربوط به شغل بدهکار

همانطور که دیدید، هزینه حقوق و دستمزد از جمله مهمترین هزینه ها است و یکی از وظایف ساده اما حیاتی حسابداران می باشد. با پرداخت به موقع حقوق و دستمزد سطح بهره وری و کارایی شرکت بالا می رود و موجب ایجاد رابطه ای خوب بین مدیریت و کارکنان می شود. به علاوه، محاسبه درست و به موقع حقوق و دستمزد نیز می تواند به سرعت این فرایند بیافزاید.

گروه سایر حساب ها در کدگذاری درختی:

کد حساب کل معین سطح اول ماهیت
کد نام حساب
901 طرف حسابهای انتظامی 90201 طرف حسابهای انتظامی به نفع شرکت خنثی
90202 طرف حسابهای انتظامی به عهده شرکت خنثی

کدینگ سرفصل های معین:(مرحله چهارم)

سطح آخر کدینگ حسابداری، کدینگ سر فصل های معین می باشد. در این بخش سرفصل های معین به طور تفصیلی بررسی می شود. مثلا حساب سرمایه گذاری کوتاه مدت که حساب کل دارایی های جاری می باشد، خود به دو بخش معین سطح یک(سپرده سرمایه گذاری/سرمایه گذاری در سهام/سرمایه گذاری در اوراق مشارکت) و معین سطح دو به ترتیب (سپرده کوتاه مدت/شرکت های پذیرفته شده در بورس،سایر شرکت ها/شرکت های پذیرفته شده در بورس،سایر شرکت ها) قابل تقسیم است که در بخش قبل دیدیم.
همینطور می توان به تفصیلی سطح اول مانند نام شرکت،تفصیلی سطح دوم مانند درصد سود یا نوع سهام و تفصیلی سطح سوم مانند درصد سود ممتاز اشاره کرد.

نرم افزار های مالی:

همانطور که دیدید کدینگ حسابداری کاری زمانبر و حوصله سر بر است! امروزه دیگر کسی به طور دستی اقدام به کدینگ حسابداری نمی کند و از نرم افزار های حسابداری بهره می گیرد.به هرحال این نرم افزار ها نه خسته می شوند نه حتی خطای محاسباتی از آنها سر می زند.همچنین امکان تغییرات گسترده در آنها وجود دارد و گزینه ی مناسبی برای کدگذاری حسابداری می باشند.

شرکت خود را به بهترین شکل مدیریت کنید
هر مدیر خوب نیازمند ابزاری قدرتمند است تا بتواند مجموعه خود را به بهترین شکل مدیریت کند. مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو ابزاری قدرتمند است که می تواند به مدیران در کنترل کارمندان و محاسبه حقوق و دستمزد آنها کمک کند.
شما همیشه یک مدیر لایق هستید و باید بهترین ها برای شما باشد. با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو کار مدیریت خود را بسیار آسان تر کنید.

اشتراک گذاری:

14 در مورد “کدینگ حسابداری چیست؟ کدینگ در حسابداری و مراحل آن”

  1. اکبر مختارزاده

    سلام خدمت اساتید
    آیا در صورت تغییر کدینگ نسبت به سال گذشته باید به اداره مالیات گزارش داد؟
    آیا این عمل ممکن هست جریمه داشته باشه؟

  2. سلام.
    دو کد حسابداری به صورت کامل امسال تغیر دادم و در کدینگ دیگه اوردم و کد جدید ساختم. میخواستم بدونم تغیر کریمت نسبت به سند اختتامیه سال قبل که یکی از کد ها با کد دیگه ادغام شده در امسال جریمه داره؟ در کل تغیر کریمت مشمول جریمه میشه؟

  3. تکلیف سپرده های حسن انجام کار مربوط به سال های گذشته که به شرکت پرداخت نشده است و قرار نیست پرداخت بشود چیست ؟
    چه ثبتی باید زد؟

    1. وقتی پرداخت نشده و قرار هم نیست پرداخت بشه! ثبتی هم لازم نیست بزنید، چون عملیاتی صورت نگرفته که بخواین ثبت بزنید، ولی در هر صورت همیشه اسناد و سپرده های حسن انجام تعهدات مثل چک، سفته یا هر چیزی که بابت تضمین است و قابل اندازه گیری هست در حسابهای انتظامی ثبت خواهند شد.

  4. خرید براکت برای تلویزیون رو باید جزو دارایی ها بزنیم یا هزینه ها و با چه عنوانی باید ثبت کنیم.

    1. هم میتوانید به عنوان هزینه ملزومات ثبت کنید و هم دارایی، خیلی ها هزینه ملزومات ثبت میکنند، ولی شخصاً معتقد هستم که میبایستی نزد حساب کل دارایی های ثابت مشهود و معین اثاثیه و منصوبات اداری و تشکیلاتی با حساب تفصیلی براکت تلویزیون (مثلا براکت تلویزیون اتاق مدیریت یا براکت تلویزیون سالن انتظار یا…) ثبت کنید. اگر هم نرم افزار شما امکان ثبت رسید انبار دارد به عنوان دارایی ثابت با نام براکت تلویزیون معرفی و سپس با ثبت خروج انبار نزد معین اثاثیه و منصوبات اداری و تشکیلاتی ثبت سند کنید.

    1. تیم تحریریه فینتو

      خوشحالیم که مطالب براتون مفید بود خشایار جان. امیدواریم که مطالب دیگه ی بلاگ فینتو هم دوست داشته باشد و انتقادات و پیشنهاداتون رو برامون بنویسید. ممنون از همراهی ارزشمند شما با فینتو.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خروج از نسخه موبایل