مهم ترین قوانین اداره کار که قبل از قرارداد باید بدانید

قوانین اداره کار، کلیه روابط کار در ایران از جمله استخدام نیروهای داخلی و خارجی را شامل می شود‌. قانون کار تعریفی کاملا گسترده و فراگیر از افرادی که تحت پوشش آن قرار دارد‌، ارائه داده است و قراردادهای کتبی‌، شفاهی‌، موقت و نامحدود همگی به رسمیت شناخته شده اند. در این مقاله با ما همراه باشید تا با قوانین اداره کار قبل از عقد قرارداد بیشتر آشنا شوید.

قوانین اداره کار در ایران و بررسی آن

قوانین اداره کار، قانون­ های استخدام در ایران را توصیف می کنند. ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه، از استانداردهای بین المللی بسیار عقب است. حقوق و دستمزد ملی قابل اعمال برای هر بخش فعالیت، توسط شورای عالی کار تعیین شده است که سالانه تجدید نظر می شود. مطابق قوانین اداره کار، عضویت در سیستم تأمین اجتماعی برای کلیه کارمندان اجباری است.

قوانین اداره کار ایران بسیار کارمند پسند است و اخراج کارمندان را بسیار دشوار می کند. استخدام پرسنل در قراردادهای شش ماهه متوالی و اخراج کارمندان بدون اثبات جرم جدی، غیرقانونی است. اختلافات کاري توسط شوراي کار ويژه اي حل و فصل مي شود که معمولا به نفع کارمند حكم صادر مي كند.

قوانین اداره کار، حداقل استانداردهایی را که کارفرما هنگام ایجاد رابطه شغلی باید از آن پیروی کند‌، ارائه می کند. حداقل سن کارگران در ایران 15 سال است‌، اما بخش های بزرگی از اقتصاد (از جمله مشاغل کوچک‌، کشاورزی و شرکت های خانوادگی) از این قانون معاف هستند.

مفاد قرارداد کار

در قوانین اداره کار برای انعقاد قرارداد معتبر تحت قانون‌، مقررات زیر باید لحاظ ­شود:

1. نوع کار‌، شغل یا وظیفه ای که باید توسط کارگر انجام شود.
2. غرامت اساسی و مکمل های آن.
3. ساعات کار‌، تعطیلات و مرخصی ها‌؛
4. محل انجام وظایف‌؛
5. دوره آزمایشی‌، در صورت وجود.
6. تاریخ انعقاد قرارداد‌؛
7. مدت اشتغال
8. سایر شرایط و ضوابط با توجه به ماهیت استخدام مورد نیاز.

بر اساس قوانین اداره کار، کارفرما ممکن است مستلزم برگزاری یک دوره آزمایشی برای کارمند باشد. با این حال‌، ممکن است مدت زمان آزمایشی برای کارگران غیر ماهر از یک ماه و برای افراد ماهر از سه ماه بیشتر نباشد. در طول دوره آزمایشی‌، هر یک از طرفین می‌تواند بلافاصله بدون دلیل یا پرداخت حق جدائی رابطه کاری را فسخ کند. تنها نکته مهم این است که اگر کارفرما رابطه خود را فسخ کند‌، باید حقوق کارمند را برای کل مدت دوره آزمایشی پرداخت کند.

قوانین اداره کار برای تعلیق قرارداد کار

این واقعیت که مطابق با قوانین اداره کار، قرارداد کار تحت شرایطی توسط کارمند قابل تعلیق است‌، چالش دیگری برای کارفرمایان است. در واقع، بر اساس قوانین اداره کار، تعلیق قرارداد کار تحت شرایط زیر امکان پذیر است:

1. دوره خدمت سربازی (فعال‌، احتمالی و ذخیره)‌، و همچنین ثبت نام داوطلبانه در هنگام درگیری ها. این دوره به عنوان بخشی از سابقه خدمات کارمند در محل کار در نظر گرفته می‌شود.
2. تعطیلی یک کارگاه یا قطعات آن به دلیل فورس ماژور‌؛
3. مرخصی تحصیلی تا چهار سال.
4. دوره بازداشت که منجر به محکومیت نمی‌شود.

قوانین اداره کار بیان می­ دارد که پس از برطرف شدن شرایط تعلیق قرارداد‌، کارفرما باید اجازه بازگشت کارگر به کار خود را بدهد. در صورت پر شدن یا حذف موقعیت‌، کارفرما موظف است موقعیت مشابهی را برای کارمند فراهم کند. عدم انجام موارد فوق، تخلیه نادرست تلقی شده و پیگرد قانونی دارد.

قوانین اداره کار در مورد فسخ قرارداد کار

قوانین اداره کار، فسخ قرارداد کار را فقط در موارد زیر مجاز می‌داند:

1. مرگ کارمند؛
2. بازنشستگی کارمند
3. ناتوانی کامل کارمند.
4. انقضای مدت قرارداد کار‌؛
5. نتیجه گیری کار در قراردادهای خاص کار‌؛ و
6. استعفا از کار توسط کارمند.

کارفرما با توجه به سنوات خدمت ملزم به پرداخت مزایا در تمام سناریوهای فوق است.

قوانین اداره کار و اخراج کارمند

قوانین اداره کار مشخص کرده است که کارمند فقط با تأیید شورای اسلامی کار یا هیئت تشخیص کار می‌تواند برکنار شود. از دلایل اخراج می‌توان به بی توجهی کارمند در انجام وظایف خود یا نقض آئین نامه های انتظامی کارفرما اشاره کرد. کارفرما باید اخطار کتبی قبلی را در مورد تخلفات کارمند ارائه داده باشد. اگر هیئت مدیره متقاعد نشود که اخراج کارمند موجه است‌، کارفرما باید کارمند را دوباره به کار خود برگرداند. مطابق قوانین اداره کار، به محض اخراج کارمند‌، کارفرما موظف است بسته قانونی اخراج را ارائه دهد.

مزایای قطع و خاتمه

قوانین اداره کار، جبران خسارت زیر را برای کارمندی که از کار افتاده و یا اخراج شده است را مجاز می‌داند:

1. کارمند معلق – درصورتی که کارمندی بدون دلیل معلق شده باشد‌، کارفرما باید کارمند خود را به کار برگرداند و تمام خسارات و غرامت ناشی از تعلیق اشتباه را پرداخت کند.
2. کارمند منقطع – یک کارفرما متعهد قانونی است که 30 روز حقوق برای هر سال خدمت برای کارکنانی که از کار برکنار شده و یا بازنشسته شده اند را فراهم کند.

3- کارمند معلول – قوانین اداره کار کارفرما را مکلف کرده است تا برای هر سال خدمت 30 روز حقوق بپردازد. علاوه بر این‌، اگر از کارافتادگی کارمند به دلیل شرایط کار باشد‌، کارفرما باید 60 روز حقوق برای هر سال از دوره خدمت کارمند پرداخت کند.

تعیین ساعت کاری و اضافه کار مطابق قوانین اداره کار

مطابق قوانین اداره کار، هفته کاری در ایران براساس یک هفته 44 ساعته است. به طور معمول‌، کارمندان از شنبه تا چهارشنبه (8 ساعت در روز) و نیم روز در روز پنجشنبه (4 ساعت) کار می‌کنند. هر ساعتی که فراتر از اینها کار کنند، به کارمند حق اضافه کاری می‌دهد. این قانون پرداخت 40٪ بالاتر از دستمزد ساعتی کارمندان را برای هرگونه اضافه کار تعلق گرفته، مجاز می‌داند. این در حالی است که مطابق قوانین اداره کار، کارمند نیز باید به کار اضافه کار رضایت داشته باشد.

تعطیلات و مرخصی

مطابق قوانین اداره کار، کارمندان مجاز به مرخصی در تمام تعطیلات رسمی کشور (تقریبا 22 روز در سال) و جمعه هستند. هر کارمندی که در این تعطیلات کار کند، مستحق دریافت اضافه کاری خواهد بود. علاوه بر این‌، کارمندان حق تعطیلات یک ماهه در سال را دارند. مرخصی سالانه برای کارکنانی که مشغول کار سخت و خطرناک هستند باید پنج هفته در سال باشد. کارمندان حق دارند حداکثر 9 روز از مرخصی سالانه خود صرفه جویی کنند.

همچنین، با توجه به قوانین اداره کار، در صورت فسخ‌، از کارافتادگی یا تعدیل نیرو‌، هرگونه مرخصی تعلق گرفته باید به کارکنان جبران شود. علاوه بر این، برای ازدواج یا فوت همسر‌، پدر‌، مادر یا فرزند به کارمندان 3 روز مرخصی استحقاقی تعلق می‌گیرند.

مرخصی زایمان

مطابق قوانین اداره کار، زنان کارمند 90 روز مرخصی زایمان دارند. حقوق کارمند هنگام مرخصی زایمان طبق مفاد قانون تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود. مرخصی زایمان باید بخشی از سوابق خدمات یک کارمند محسوب شود. کارفرمایان باید امکان برگشت کارمندان را با همان موقعیت فراهم کنند.

حتما بخوانید: انواع مرخصی در قانون و نحوه محاسبه آن

استخدام اتباع خارجی

قوانین اداره کار ایران، اشتغال اتباع خارجی بدون اجازه کار مناسب را منع کرده است. دیپلمات ها‌، کارمندان سازمان ملل و خبرنگاران مطبوعات خارجی از این شرط مستثنی هستند. اجازه کار برای یک تبعه خارجی فقط در صورت احراز شرایط زیر صادر خواهد شد:

1. عدم تخصص در بین اتباع ایرانی‌؛
2. تبعه خارجی واجد شرایط برای این سمت.
3. از تخصص تبعه خارجی برای آموزش و بعداً جایگزینی توسط افراد ایرانی استفاده خواهد شد.

مطابق قوانین اداره کار، اجازه کار حداکثر برای یک سال صادر‌ و تمدید می شود. علاوه بر این‌، هیچ ویزای خروجی به تبعه خارجی اعطا نمی‌شود؛ مگر اینکه شهروند کلیه مالیات‌، عوارض و غیره را پرداخت کند.

مراقبت های بهداشتی

قانون اساسی ایران و قوانین اداره کار به ایرانیان اجازه مراقبت های بهداشتی اساسی را می‌دهد و بیشتر آن ها داروهای تجویز شده با یارانه و برنامه های واکسیناسیون را دریافت می کنند. شبکه گسترده ای از کلینیک های عمومی خدمات درمانی اساسی را با هزینه کم ارائه می‌دهد و بیمارستان های عمومی و ویژه ای که توسط وزارت بهداشت اداره می شوند، سطح بالاتری از مراقبت ها را ارائه می دهند. در بیشتر شهرهای بزرگ‌، افراد متمول از کلینیک ها و بیمارستان های خصوصی استفاده می‌کنند که هزینه های بالایی را دریافت می کنند. امکانات پزشکی تخصصی در مناطق شهری متمرکز است‌، اما جوامع روستایی دسترسی نسبتا خوبی به پزشکان مراقبت های اولیه در کلینیک های روستاها دارند‌، جایی که سیستم مراقبت های اولیه پزشکی تحت حمایت دولت، سطح آموزش بهداشت و مراقبت های دوران بارداری را افزایش داده است.

حمایت اجتماعی

ایران دارای یک سیستم جامع حمایت اجتماعی با حدود 28 برنامه بیمه اجتماعی‌، کمک های اجتماعی و امداد رسانی به بلایا است که به سود اقشار زیادی از مردم است. این برنامه ها شامل آموزش و جستجوی شغل‌، بیمه درمانی و بیکاری‌، معلولیت‌، حقوق بازنشستگی سالخوردگی و بازماندگی و نقل و انتقالات نقدی یا غیرنقدی از جمله یارانه (به عنوان مثال مسکن‌، غذا‌، انرژی)‌، توانبخشی و سایر خدمات اجتماعی، (به عنوان مثال خدمات مراقبت طولانی مدت برای سالمندان)‌ و حتی کمک به ازدواج و کفن و دفن است.

حتما بخوانید: بیمه بازنشستگی و هر آنچه كه بايد بدانيد

با وجود دستاوردهای چشمگیر در توسعه انسانی و کاهش فقر‌، رشد چالش­ های جدی، خواستار اصلاحات هستند. در حالی که فشارهای بازار کار به دلیل پویایی جمعیتی و افزایش مشارکت زنان در نیروی کار همچنان در حال افزایش است‌، اقتصاد ایران هنوز قادر به ایجاد مشاغل مورد نیاز برای جذب جریان های جدید به بازار کار و در عین حال کاهش بیکاری گسترده نیست.

علاوه بر مالیات بر درآمد‌، کارفرمایان ملزم به کمک به صندوق تأمین اجتماعی دولت و صندوق اشتغال هستند. مطابق قوانین اداره کار، برای تأمین اجتماعی و بیمه بیکاری‌، کارمند 7٪ حقوق (بین سنین 18 تا 65 سال)‌، کارفرما (20 تا 23٪)‌ پرداخت می‌کند. کارگران مستقل بسته به نوع پوشش مورد نظر‌، 12 تا 18 درصد پرداخت می کنند.

مطابق قوانین اداره کار، امنیت اجتماعی امکان اطمینان از کارمندان در برابر بیکاری‌، بیماری‌، پیری (مستمری بازنشستگی)‌، حوادث شغلی را فراهم می کند. ایران به نفع حمایت اجتماعی جهانی قانونگذاری نکرد‌، مرکز آمار ایران تخمین زده است که بیش از 76 درصد از جمعیت ایران تحت پوشش تأمین اجتماعی هستند. سازمان تأمین اجتماعی‌، تحت مدیریت وزارت حفاظت اجتماعی‌، تحت شرایط خاص مزایای خانواده و زایمان را نیز ارائه می دهد.

برنامه های رفاهی برای نیازمندان توسط بیش از 30 آژانس عمومی دولتی و سازمان های نیمه دولتی به نام بنیاد و همچنین توسط چندین سازمان غیردولتی خصوصی مدیریت می شود. دولت تلاش کرده است برای حذف افزونگی و ناکارآمدی، سازمان های رفاهی خود را تلفیق کند.

فینتو:

فینتو یک سیستم آنلاین برای محاسبه حقوق و دستمزد می باشد.با این سیستم شما به سادگی قادر خواهید بود تا حقوق و دستمزد کارکنان خود را با صرف کمترین زمان و پرداخت کمترین تعرفه ها،محاسبه کنید و فیش حقوقی چاپ کنید. همچنین در سیستم حقوق و دستمزد فینتو می توانید دیسکت بیمه، مالیات و بانک را به سادگی در یافت کنید.منتظر چی هستید! ثبت نام کنید و لذت ببرید.