سرمایه در حسابداری انواع مختلفی دارد و امروز قرار است به این موضوع بپردازیم که سرمایه چیست و انواع سرمایه در حسابداری ایران کدام است. پس مثل همیشه تا انتها همراه فینتو باشید.
سرمایه چیست
سرمایه در حسابداری به معنای حق صاحبان سهام در یک واحد اقتصادی پس از کسر بدهی ها از دارایی است. سرمایه تنها محدود به پول یا سایر دارایی های نقدی نیست و شامل انواع دارایی های غیرنقدی (مانند ماشین آلات و ملک) و همچنین دارایی های نامشهود (مانند سرقفلی یا حق برند) است. در ادامه با ماهین و انواع سرمایه در حسابداری آشنا میشویم.
تفاوت سرمایه با دارایی
بسیاری گمان میکنند که سرمایه و دارایی هر دو یک معنا را دارند. اما مهم است بدانید که این دو باهم تفاوت دارند. دارایی کلیه منابع اقتصادی(مادی و غیرمادی( تحت مالکیت واحد اقتصادی است که میتواند از طریق روش های مختلفی مانند تامین سرمایه یا قرض یا تسهیلات تامین شده باشد اما دارایی به خالص باقی مانده برای صاحبان سهام پس از کس رتمام بدهی گقته میشود که انتظار میرود برای شرکت منافع یا سودآوری ایجاد کند.
برای درک بهتر تفاوت میان سرمایه و دارایی، تصور کنید که یک شرکت با دریافت تسهیلات ۱۰ میلیاردی، ۱۵ میلیارد تجهیزات برای شرکت خریداری کرده است. در این حالت دارایی این شرکت ۱۵ میلیارد است اما سرمایه او تا زمان تسویه تسهیلات ۵ میلیارد است. (سرمایه = دارایی – بدهی)
سرمایه در ترازنامه
سرمایه در ترازنامه زیر مجموعه حقوق صاحبان سهام است که مواردی مانند سود انباشته، اندوخته قانونی و همچنین مقدار سرمایه گذاری یا آورده صاحبان سهام یا مالکان را نشان میدهد. سرمایه هایی که در ساختار ترازنامه شرکت وجود دارند، نشان دهنده پایه های مالی و توان اقتصادی شرکت هستند. به همین دلیل از موارد مهم برای سرمایه گذاران یا بانک ها هنگام اعطای تسهیلات است.
ماهیت سرمایه در ترازنامه
سرمایه دارای ماهیت بستانکار است و در ستون بدهی ها قرار میگیرد.
اگر قصد داشت باشیم که سرمایه اولیه شرکتی را به مبلغ X ریال ثبت کنیم، ثبت حسابداری آن به شیوه زیر خواهد بود:
بانک/صندوق: X تومان بدهکار
سرمایه: X تومان بستانکار
اکنون که با مفهوم سرمایه در حسابداری آشنا شدیم، نوبت آن است که با انواع سرمایه در حسابداری آشنا شویم.
انواع سرمایه در حسابداری
سرمایه در حسابداری انواع مختلفی دارد که همگی آن ها در صورت های مالی از جمله ترازنامه درج میشوند. در ادامه با انواع سرمایه در حسابداری آشنا میشویم
سرمایه ثبتی یا سرمایه ثبت شده
سرمایه ثبتی همانطور که از اسم آن نیز پیدا است. سرمایه ای است که همگام ثبت شرکت و یا هنگام افزایش سرمایه، توسط سهامداران یا مالکان شرکت پرداخت میشود. این نوع از سرمایه در ترازنامه و در بخش “حقوق صاحبان سهام” درج میشود.
سود انباشته
پیش از این سود انباشته را کاملا توضیح داده ایم. این سود به معنای مجموعه سودهایی است که طی سالهای گذشته به دست آمده و میان سهامداران تقسیم نشده است. سود انباشته نیز به عنوان سرمایه شناخته میشود و در ترازنامه و در بخش حقوق صاحبان سهام درج میشود.
بیشتر بخوانید: سود انباشته چیست؟ نحوه محاسبه سود انباشته
اندوخته قانونی
اندوخته قانونی نیز یگی دیگر از انواع سرمایه در حسابداری است. همانطور که قبلا در آموزش اندوخته قانونی توضیح داده ایم “زمانی که یک شرکت به سوددهی میرسد، براساس ماده ی 140 قانون تجارت موظف است که هرسال 5% (یک بیستم) از سود خالص شرکت را تحت عنوان اندوخته قانونی نگه‌داری کند و آن را در ترازنامه ثبت نماید. انجام این کار تا زمانی که مجموع اندوخته قانونی به ۱۰٪ از سرمایه اولیه شرکت برسد الزامی است“
هرچند که صاحبان سهام و مالکان شرکت اجازه برداشت از این محل را ندارند و اندوخته قانونی در واقع نوعی بیمه برای شرکت محسوب میشود که از محل آن بتواند بدهی یا خسارت های احتمالی را جبران نماید، با این حال همانطور که ابتدا گفتیم جزو حقوق سرمایه شرکت محسوب میشود و مانند دیگر انواع سرمایه در بخش حقوق صاحبان سهام درج میشود.
مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها
مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها نیز یکی دیگر از انواع سرمایه در حسابداری است. در صورتی که شرکت اقدام به تجدید ارزیابی دارایی های خود بکند (مانند زمین یا املاک) مازاد ارزش جدید نسبت به ارزش دفتری در حساب مازاد تجدید ارزیابی ها درج میشود و زیر مجموعه حقوق صاحبان سهام در ترازنامه است. نکته مهم این است که هرچند مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها در ترازنامه درج میشود و به عنوان سرمایه در نظر گرفته میشود، با این حال تا زمانی که فروخته نشود، مبلغ آن قابل تقسیم میان سهامداران نیست.
با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو میتوانید بدون محدودیت از هرکجا و در هر زمان به امور مالی و حسابداری خود رسیدگی کنید. فینتو یک نرم افزار حسابداری آنلاین است و نیازی به نصب و راه اندازی ندارد. شما میتوانید همین حالا و با کلیک بر روی تصویر زیر، از ۱۵ مهلت استفاده رایگان فینتو استفاده کنید و حسابداری را با فینتو آغاز کنید.
