سود انباشته چیست؟ نحوه محاسبه سود انباشه به چه صورت است؟

آیا می دانید سود انباشته چیست؟ سرمایه گذاری در شرکت‌ها و بورس، همیشه با هدف دریافت سود و افزایش درآمد، انجام می‌شود. هیچگاه همه ی سود یک شرکت به سهامداران تحویل داده نمی‌شود، بلکه درصدی از سود خالص را به حساب سهامداران واریز کرده و درصدی از سود را که به منظور های مختلف استفاده می‌شود را  تحت عنوان سود مذکور در حسابی به نام سهامداران ذخیره میکنند که معمولا در این حساب، درصدی از سود  انباشته ی سال‌های قبل هم موجود می باشد. به درصدی از سود خالص که با فرمول و روش های خاص حسابداری محاسبه می‌شود، سود انباشته می‌گویند، چون امکان اینکه سود چند سال در حساب ذخیره شود وجود دارد اصطلاحا سود انباشته می‌گویند.

تعریف سود انباشته چیست؟

Retained earnings سود انباشته، در واقع درصدی از سود را دربرمی‌گیرد که در شرکت سهامی به منظورهای متفاوت استفاده می‌شود و در نهایت به سود سهامداران ختم می‌شود. در پایان هر سال یا به عبارتی در پایان سال مالی لازم است به همه ی حساب ها، اعم از بدهکاری ها، بستانکاری ها، هزینه ها، درآمد، درآمد خالص، سود، سود خالص، ضرر و زیان، زیان ناخالص، زیان خالص و انباشته ی باقیمانده ی سال سپری شده، رسیدگی شود و به صورت نتیجه ای مکتوب درآورد. سود مذکور از فرمول مخصوص حسابداری به صورت زیر به دست می آید:

 سود انباشته= سود ابتدای دوره+ سود و زیان خالص- سود سهام نقدی- سود سهمی.

سود مذکور و هر کدام از عبارات ذکر شده با استفاده از این فرمول به دست می آیند. البته امروزه استفاده از نرم افزارهای حسابداری، انجام این محاسبات را آسان نموده است.

سود ابتدایی دوره، سودی موثر بر مقدار سود انباشته

سود ذخیره شده دوره های قبلی در سال مالی اخیر، به عنوان سود ابتدایی دوره شناخته می‌شود. این عدد امکان دارد منفی و یا مثبت باشد. مقدار سود ذخیره شده ابتدای دوره، نقش مهمی در مقدار آن ایفا می‌کند. اگر در سال مالی گذشته،  مقدار هزینه ها و بدهی ها از سود مذکور بیشتر شده باشد، این مقدار منفی می‌شود. برای جبران سود ذخیره شده منفی، از سود انباشت دوره ی جدید کسر می‌شود. به این معنی که در دوره ی پیش رو هم اثر منفی انباشت سال گذشته را باید جبران نمود و هم سود بیشتر کسب نمود.

سود و زیان خالص، موثر بر سود انباشته

سود یا زیان خالص، از محاسبه‌ی هزینه های عملیاتی، هزینه های غیر عملیاتی، مالیات، درآمدهای عملیاتی و درآمدهای غیر مالیاتی، به دست می آید.

فرمول سود و زیان خالص

مالیات- درآمدهای غیر عملیاتی+هزینه های غیر عملیاتی+درآمدهای عملیاتی.

درآمدهای عملیاتی، همانگونه که اسمش پیدا است. شامل درآمدهایی است که با انجام کار از قبیل: فروش محصولات تولید شرکت، ارائه ی خدمات به مشتریان شرکت، اجاره ی بخشی از دارایی های شرکت، انجام شراکت به منظور انجام کار بیشتر.

درآمدهای غیرعملیاتی، شامل درآمدهای حاصل از سود بانکی، دریافت بازپرداخت وامی که به کارکنان داده شده است.

هزینه غیر عملیاتی شامل هزینه هایی از قبیل بازپرداخت وام، یا پرداخت بهره ی وام به بانک می باشد.

مالیات، بخشی از درآمد می باشد به اداره ی دارایی تسلیم می‌گردد. طبق مصوبه ی دولتی، اگر درآمد شرکت ها از حدی بالاتر برود، آن درآمد مشمول مالیات می‌شود.

با جایگزین کردن مقدار عددی عبارات ذکر شده در فرمول سود و زیان خالص،  یک عبارت عددی به دست می آید. مقدار به دست آمده اگر مثبت باشد یعنی سود خالص، و اگر منفی باشد یعنی زیان خالص.  محاسبه ی دقیق سود یا زیان خالص، در محاسبه ی سود انباشته موثر میباشد.

سود خالص نسبت به سود ناخالص، کمتر می باشد اما برای برنامه ریزی، قابل اطمینان تر میباشد. برای محاسبه سود خالص، باید هزینه های پنهان را از سود ناخالص کسر کرد. هزینه های پنهان شامل:

• هزینه ی اجاره املاک
• هزینه ی آب، برق، گاز و تاسیسات
• هزینه هایی که به منظور نوسازی محل کار متحمل میشوند
• هزینه ی تبلیغات
• هزینه ی تعمیر و خرید ابزارآلات و دستگاه
• بیمه ی پرداختی
• هزینه ی خدماتی نظیر غذا، چای، نظافت و باغبانی
• سود سهام نقدی، عددی موثر در سود انباشته:

سود سهام، به مبلغی که هر شرکت سهامی در پایان سال مالی موظف است به سهامداران تحویل دهد، اطلاق می‌شود. البته در یک دوره ی مالی، ممکن است به علت زیان مالی شرکت، اصلا سودی به سهامداران تعلق نگیرد. زمانی که در جلسات عمومی، نرخ سود سالیانه بررسی و تصویب شد. شرکت سهامی موظف می‌شود که سود را ظرف مدت معینی به سهامداران عرضه کند.

حتما بخوانید: آشنایی با انواع نسبت مالی در حسابداری

سود سهمی، سودی که از مقدار سود انباشته می کاهد

سود سهمی، همانگونه که از نامش پیدا است سودی میباشد که به بالا بردن ارزش و تعداد سهم سهامداران منجر می‌شود. سود سهمی به طور مستقیم به سهامداران عرضه نمی‌شود. بلکه با افزایش تعداد سهم آنها، به صورت غیرمستقیم، سهام را افزایش داده و به سهامداران، سود می‌رسانند. سود سهمی برای شرکت های سهامی هم مزیت هایی به همراه دارد. با این توصیفات، لازم شد مثالی از محاسبه‌ی مقدار سود انباشته را مطرح نماییم.

سود ذخیره شده ابتدایی دوره:10.350.000

سود سهام نقدی: 80.000.000

سود سهمی: 20.000.000

سود و زیان خالص:200.000.000

سود انباشته :؟؟

10.350.000+ 200.000.000– 80.000.000– 20.000.000= 100.350.000

سود ذخیره شده این شرکت، عددی مثبت و برابر با صد میلیون و سیصد و پنجاه هزار ریال میباشد. سود انباشته در موارد مختلفی چون:

• تولید محصولات با کیفیت تر
• گسترش خط تولید یا خدمات
• پرداخت وام ها و بدهی ها
• خرید سوله یا املاک جهت افزایش دارایی های شرکت
• افزایش جذب نمایندگی
• افزایش جذب کارگر و پرسنل
• افزایش تبلیغات

 به مصرف می‌رسد. همه ی این فعالیت ها موجب رونق کسب و کار، افزایش ارزش سهام و افزایش سود دهی، بدون پرداخت هیچ گونه آورده ای از طرف سهامداران می‌شود. قطعا سهامداران حقیقی از این پیشرفت خرسند خواهند شد و سود انباشته را مفید می پندارند. مدیران و صاحبان مشاغل، برای ارتقای سود و همچنین سود انباشته، باید تمام عوامل موثر در کاهش یا افزایش سود انباشته را بررسی کرده و در جهت افزایش سود انباشته برنامه ریزی کنند. انجام پروژه هایی که ریسک زیان بالایی دارند، موجب احتمال کاهش سود انباشته می‌شود. راه اندازی بخش جدید در تولید محصولات، احتمال افزایش سود انباشته را بالا می برد. افزایش تبلیغات قطعا در دراز مدت، افزایش سود انباشته را موجب می‌شود. سود انباشته، در ترازنامه یا صورت وضعیت مالی شرکت ها در دوره ای معین، درج می‌شود. ترازنامه صورت وضعیتی است از دارایی ها، بدهی ها و سرمایه ی دوره ی مالی سپری شده که توسط حسابرسان و بخش حسابداری تهیه می‌شود.

ترازنامه، سند درج سود انباشته

ترازنامه ها همگی به یک صورت ارائه می‌شوند. ترازنامه شامل سه ستون، دارایی، بدهی و سرمایه میباشد.

• دارایی: همه اموال، اسناد، املاک، بستانکاری ها، وسایل و تجهیزات در بخش دارایی ترازنامه به صورت لیستی براساس کاهش نقدینگی ثبت می‌شوند.

دارایی ها با معیار زمان به دو دسته ی جاری و غیرجاری تقسیم می‌شوند. دارایی هایی که در زمان کمتری به نقدینگی تبدیل می‌شوند، دارایی جاری یا نقدینگی بالاست و نوع غیرجاری، دارایی است که زمان زیادی برای تبدیل آن به پول نقد نیاز است.

• بدهی ها: بدهی ها معمولا بخش جدا نشدنی ترازنامه ها محسوب می‌شوند، بدهی ها شامل تمام وام‌ها، چک و سفته ها و بدهی هایی که شرکت موظف به پرداخت آنهاست، میباشد. کاهش بدهی ها و تمرکز بر افزایش سود به ارائه ی ترازنامه ای با کیفیت کمک می‌کند.
• سرمایه: سود سهامداران، حق و حقوق سهامداران و سود انباشته سالیانه در این بخش ترازنامه ثبت می‌شوند.

ترازنامه در اصل حاوی معادله ی بنیادی حسابداری مبتنی بر دارایی= بدهی +سرمایه، میباشد.

مطلب پیشنهادی: بخش های اساسی یک ترازنامه چیست؟

افزایش سرمایه از محل سود انباشته

اگر سود ذخیره شده شرکت های سهامی به حد نصاب برسد، مدیران می‌توانند اوراق سهم جدید به سهام شرکت اضافه کنند. این افزایش سهام موجب رونق و بالا رفتن سود خواهد شد. در کنار افزایش سرمایه از طریق سود انباشته، سهم هایی را هم به عنوان سهم جایزه به سهامداران ارائه خواهند کرد. این افزایش اوراق سهام هر سهامدار، تاثیری در سود سالیانه فرد نخواهد داشت. اشکالی که روش افزایش سرمایه از سود انباشته دارد، این است که به صورت کاذب سرمایه را افزایش می‌دهد. به عبارتی نه ارزش سهام افزایش می یابد، نه شرکت صاحب پول بیشتری می‌شود. بلکه فقط تعداد سهم هر شخص افزایش می یابد. مزیت افزایش تعداد ورق سهام فرد هم که مشخص است، فرد در هنگام فروش سهام سود کسب می‌کند.

گسترش کسب و کار و افزایش سوددهی شرکت با استفاده از سود انباشته، افزایش سرمایه ی شرکت و سهامداران را نیز به همراه دارد.

تاثیر سود انباشته بر قیمت سهام شرکت

هنگامی که یک شرکت اوراق سهم هایش را به فروش می‌گذارد، قطعا خریداران به سود انباشته آن شرکت توجه می‌کنند. شرکت ها و صنایع پرمصرف نسبت به شرکت‌های دیگر، از سود انباشته بیشتری برخوردار هستند. انباشته ی بالا و قابل توجه در ترازنامه ی شرکت‌ها، نشان از موفقیت و سود مثبت آن شرکت دارد. شرکت هایی که سود انباشته کم و یا غیر قابل توجهی دارند، موفقیتشان ریسک بالاتری دارد.  البته باید توجه نمود که مقایسه ی سود انباشت شرکت‌ها با توجه به صنف فعالیت، مدت فعالیت و میزان پشتیبانی دولتی یا خصوصی انجام گیرد. با توجه به تقاضای بیشتر برای سهام شرکت‌های با سود انباشته ی بالاتر، قیمت اوراق سهام آن شرکت ها قابل توجه است.

البته امکان اینکه شرکت‌های با سود ذخیره شده کمتر، موفق شده و سود بیشتری کسب کنند، وجود دارد به شرط اینکه مدیریت فعال و حسابرس دلسوز داشته باشند.

سود انباشته سهام عدالت

به گفته برخی از کارشناسان اقتصادی، سود انباشته سهام عدالت مبلغ بسیار بالایی است. مدیران و مسئولان این شرکت‌ها، از سود انباشته به منظور انجام فعالیت های دیگری استفاده می‌کنند. اگر از سود انباشته به عنوان منبع افزایش سرمایه استفاده می‌کردند، 150 هزار تومان به ارزش سهام عدالت 570 هزار تومانی افزوده می شد.

سود اندوخته، متفاوت با سود انباشته

طبق قانونی که در ترازنامه موجود است، هر شرکت سهامی موظف است سالانه در پایان دوره ی مالی، 5%از سود خالص و نهایی خود را به عنوان سود اندوخته، ذخیره کند. این موضوع یک بحث حسابرسی است و به منظور حفظ دارایی و منافع شرکت ها میباشد. فقط کافی است که بدانیم سود اندوخته و سود انباشته با یکدیگر متفاوت هستند.

چگونه از سود انباشته مختص هر شرکت اطلاعات کسب کنیم؟

از آنجایی که اکثر مردم به سرمایه گذاری در بورس علاقه مند هستند،لازم است قبل از سرمایه گذاری اطلاعاتی درمورد شرکت مورد نظر خود کسب کرده و سپس سرمایه گذاری انجام داد.

به منظور کسب اطلاعات مربوط به ترازنامه ی شرکت های فعال در بورس، میتوان به سایت کدال با آدرسcodal.ir مراجعه کرد. برای اطلاع از مقدار سود انباشته ی هر شرکت، ابتدا روی بخش اطلاعیه کلیک کرده و مشخصات شرکت مدنظر را انتخاب نموده تا اطلاعات سود انباشته را آپلود کند.

سود انباشته متعلق به هر سهم را چگونه محاسبه کنیم؟

به منظور محاسبه سود انباشته متعلق به هر حساب، مقدار عددی سود انباشته را بر تعداد کل سهم ها تقسیم کرده و عددی که به دست می آید، سود انباشته مختص هر سهم میباشد.

سود انباشته شامل مالیات نمیشود:

با توجه به اینکه ابتدا مالیات پرداخت می‌شود، سپس سود انباشته محاسبه می‌گردد، می‌توان گفت مالیات به طور غیر مستقیم از انباشته کسر می‌گردد. شرکت هایی که در طول دوره ی مالی، دچار زیان انباشته شده باشند. می توانند با درج زیان انباشته در اظهارنامه ی مالیاتی، از دادن مالیات با توجه به مصوبات مالیاتی، معاف گردند.

سهامداران باید بدانند، کسب سود و درآمدزایی از طریق سرمایه گذاری و خرید سهام، نیازمند صبر میباشد. اگر صاحبان سهام، دریافت سود زیاد در زمان کمی را مدنظر قرار دهند. قطعا با سود انباشته موافق نخواهند بود و آن را نمی‌پذیرند، غافل از اینکه سود انباشته اگر به درستی مدیریت شود، در دراز مدت موجب رونق شرکت، بالا رفتن ارزش سهام و به طبع سوددهی بیشتر می‌شود.

شرکت خود را به بهترین شکل مدیریت کنید

هر مدیر خوب نیازمند ابزاری قدرتمند است تا بتواند مجموعه خود را به بهترین شکل مدیریت کند. مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو ابزاری قدرتمند است که می تواند به مدیران در کنترل کارمندان و محاسبه حقوق و دستمزد آنها کمک کند.

شما همیشه یک مدیر لایق هستید و باید بهترین ها برای شما باشد. با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو کار مدیریت خود را بسیار آسان تر کنید.