با توجه به پیشرفت روز به روز تکنولوژی و گستردگی وظایف و فعالیت های روزمره دولت و سازمان های مربوطه به آن، بایستی بودجه این فعالیت ها هم از راهی تعیین شود و یکی از راه های تامین بودجه مورد نیاز، مالیات است. پس این گونه به نظر می رسد که وجود مالیات امری ضروری برای پیشبرد اهداف دولت است.
بر اساس ماده 237 قانون مالیات های مستقیم، تشخیص مالیات باید بر اساس منبع صحیح و متکی به دلایل و اطلاعات کافی باشد. ولی در برخی موارد موّدیان ادعا می کنند قوانین و مقررات مربوط به تشخیص مالیات برای آن ها به اشتباه صورت گرفته است. در این مورد، قانون به جهت برقراری عدالت و رسیدگی به شکایت موّدیان و ایجاد اعتماد دوباره آنان، امکان اعتراض به تشخیص دستگاه مالیاتی را برایشان فراهم نموده است و موّدیان می توانند نسبت به برگه تشخیص مالیاتی خود اعتراض کنند و جهت حل اختلاف پیش آمده، به هیئت حل اختلاف اداره امور مالیاتی مراجعه کنند. ولی قبل از این اعتراض، مودیان باید مراحلی را طی کنند.
حال در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم که قبل از اعتراض مالیاتی چه مراحلی را باید طی کنیم.
اگر موّدی نسبت به رای صادره اعتراض داشته باشد شرایط چگونه است؟
در بعضی موارد موّدی نظر کمیته حل اختلاف را می پذیرد و اعتراضی ندارد؛ ولی در بعضی موارد موّدی نظر کمیته حل اختلاف را نمی پذیرد و نسبت به مالیات ابلاغ شده، درخواست تجدید نظر می کند.
اگر موّدی نسبت به رای صادره هیئت حل اختلاف اعتراضی داشته باشد، هم شخص مودی و هم اداره امور مالیاتی مکلف هستند که طبق ماده 251 قانون مالیات های مستقیم شکایتی را به شورای عالی مالیاتی ارائه دهند و در خواست ابطال رای و رقم مالیات در نظر گرفته شده را بدهند. این کار باید طی مدت مدت زمان یک ماه از تصمیم نهایی هیئت حل اختلاف مالیاتی، منوط به قوانین و مقررات مربوطه انجام شود.
بنابراین اگر موّدی نسبت به رقم مالیات مشخص شده خود در یک ماه اعتراض نکند یا اسناد و مدارکی را پیدا کرده که می تواند رای صادره اداره مالیاتی را به سود خود تغییر دهد باید مراحلی که در ادامه بیان می کنیم را طی کند.
اولین گام: اعتراض نزد اداره امور مالیاتی
هنگامی که برگه تشخیص مالیات به مودی ابلاغ شود و مودی نسبت به مقدار مشخص شده مالیات معترض باشد، دراین صورت متقاضی می تواند طبق ماده 238 قانون مالیات های مستقیم، ظرف مدت یک ماه از مورخ ابلاغ، به صورت حضوری یا همراه وکیل تام الاختیار خود، موضوع را با ارائه دلایل و اسناد مربوط به مرجع مالیاتی صادرکننده اعلام کرده و به صورت کتبی درخواست بررسی مجدد نماید، رسیدگی به این شکایت ماهیت اداری دارد و در طی 30 روز دلایل و مدارک بررسی می شود.
این اعتراض توسط هیئت حل اختلاف مالیاتی بررسی می شود.
در نگارش فرم شکایت مالیاتی به چه نکاتی باید توجه داشت؟
شکایت باید به گونه ای جداگانه و در فرم خاصی نوشته شود. این فرم را باید از کارشناس امور مالیاتی دریافت کرد.
موارد زیر مودیان را در نوشتن فرم شکایت مالیاتی کمک می کند:
1) شکایت باید مختصر و خالی از تفضیل و عبارات باشد.
2) خلاصه ای از پیشنهاد دفاعیه باید در بخش مربوط نوشته شود.
3) متن شکایت باید با توجه به نوع مشکلات و مسائلی که به وجود آمده است، نوشته شود.
4) تمام شواهد و دلایل مشخص و روشن شکایت باید پیوست شود.
5) موّدی هرگز نباید در دفاع از شکایات و دفاعیات خود، به مامور مالیاتی توهین کند.
دومین گام: بررسی اعتراض توسط هیئت حل اختلاف مالیاتی
بر اساس ماده 239 قانون مالیات های مستقیم، اگر برگه تشخیص مالیات با مفاد ماده 203 و ماده 208 این قانون ارزیابی شده باشد و موّدی رویه مقررات این ماده را رعایت نکرده باشد، در این صورت برگه تشخیص مالیاتی صادر شده به عنوان برگه مورد اعتراض شناخته می شود.
در چنین مواردی و در مواردی که موّدی ظرف مدت 30 روز از تاریخ ابلاغ به برگه تشخیص شکایت کرده باشد، پرونده برای بررسی مجدد به هیئت حل اختلاف مالیاتی ارسال می شود.
بر اساس ماده 244 قانون مالیات های مستقیم، اعضای این هیئت از سه نفر تشکیل می شوند که وظیفه دارند تا ظرف مدت ده روز نسبت به تشکیل جلسه برای رسیدگی به پرونده اقدام کنند.
ترکیب به این صورت است که:
شخص اول نماینده سازمان امور مالیاتی خواهد بود که از منافع این سازمان دفاع خواهد کرد.
شخص دوم یک قاضی شاغل یا حتی بازنشسته از قوه قضائیه بوده که نسبت به آن موضوع خاص تسلط داشته باشد.
شخص سوم، فردی است که از او به نام نماینده انجمن ها یا تشکل ها یاد می شود.
همانگونه که ذکر شد ترکیب این هیئت سه نفره بوده و برای اجرای حکم، نیاز به رای اکثریت وجود دارد ولی در نهایت باید نظر اقلیت نیز در متن رای ذکر شود.
گام سوم: اعتراض نزد هیئت اختلاف تجدید نظرمالیاتی
قبلا بیان کردیم که افراد حقیقی و حقوقی بعد از صدور رای اولیه، باید نسبت به اجرایی کردن آن رای اقدام کنند. اما بعضی از افراد ممکن است که همچنان نسبت رای صادر شده اعتراض داشته باشند. برای این کار ضمن پرداخت مالیات مورد نظر در رای، می توانند اعتراض خود را به هیئت اختلاف تجدید نظر مالیاتی ارائه دهند.
بر اساس قانون افراد فرصت دارند تا بعد از اعلام رای اولیه، به مدت 20 روز نسبت به اعتراض اقدام کنند.
حتما بخوانید: همه چيز درباره دفاعيه مالياتي و تنظيم لايحه آن
گام چهارم: اعتراض نزد شورای عالی مالیاتی
اگر اعتراض یکی از طرف های درگیر یعنی مودی یا سازمان امور مالیاتی همچنان ادامه داشته باشد، فرایند رسیدگی پرونده به شورای عالی مالیاتی خواهد رسید.
بر اساس ماده 251 قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که مودیان حقوقی یا حقیقی و همچنین سازمان امور مالیاتی نسبت به رای قطعی صادر شده از جانب هیئت حل اختلاف مالیاتی هم چنان اعتراض داشته باشند، ظرف مدت 30 روز فرصت دارند تا با ارائه مستندات و مدارک کافی به شورای عالی مالیاتی شکایت کنند.
به عنوان جمع بندی پایانی می توان گفت:
اگر برایتان پیش آمد که حس کنید مالیاتی که برایتان تعیین شده بیش از سقف درآمدی شماست، یا اینکه خلاف قوانین است و اشتباهی رخ داده است؛ می توانید طبق قاعده هایی که در بالا بیان کردیم به رای صادره اعتراض مناسبی داشته باشید.
