منابع انسانی عامل توسعه و خلق ارزش یک سازمان محسوب میشوند.کارکنان شما بزرگترین سرمایهتان هستند؛ به همین دلیل یکی از راهها برای پیشبرد اهداف شرکت، توجه به اهمیت مدیریت منابع انسانی است. در این مقاله سعی میکنیم دلایل این اهمیت را بررسی کنیم.
در ابتدا لازم است با مفهوم منابع انسانی و تاریخچه پیدایش آن آشنا شویم:
تاریخچه منابع انسانی
ویلیام تریسی، در واژهنامه منابعانسانی، آن را به عنوان افرادی که کار میکنند و سازمان را به فعالیت میاندازند معرفی میکند.
جان کامنز، اقتصاددان پیشرو، برای اولین بار اصطلاح منابعانسانی را در کتاب خود <<توزیع ثروت>> که در سال 1983 منتشر شد، به کار برد؛ این اصطلاح تا قرن نوزدهم به روابط بین کارمند و کارفرما گسترش یافت.
کارکنان یا پرسنل یک شرکت به گروه یا افرادی میگویند که در استخدام آن شرکت بوده و میتوانند به ازای کار خود دستمزد دریافت کرده یا نکنند. ارتباط کارکنان با محل کارشان انواع مختلفی دارد مانند استخدام رسمی، قرارداد ساعتی، روزمزد و…
منابعانسانی بخش مهمی از مدیریت سازمانی محسوب میگردد. نحوه مصاحبه و استخدام، نحوه مدیریت پرسنل، موارد انگیزشی یا تنبیهی در این مبحث جای میگیرد. در واقع یکی از پایههای موفقیت یک سازمان منابعانسانی آن است که به دلیل اهمیت این موضوع رشته دانشگاهی با عنوان مدیریت منابعانسانی در تمامی دانشگاههای معتبر تعریف شده است.
حتما بخوانید: مراحل اصولی استخدام و جذب منابع انسانی
مدیریت منابع انسانی چیست و چه نقشی دارد؟
تعریف مدیریت منابع انسانی:مدیریت منابع انسانی (HRM)یا مدیریت پرسنل به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که توسط یک شرکت انجام میشود تا از کارمندان برای دستیابی به اهداف فردی، گروهی و سازمانی نهایت بهرهوری به عمل آید.
مدیریت منابع انسانی شامل شیوههایی است که به سازمان کمک میکند تا در مراحل مختلف چرخه اشتغال، از جمله قبل از استخدام، استخدام نیرو و بعد از استخدام، با افراد خود برخورد موثر داشته باشد.
مدیریت منابعانسانی محصول جنبش روابط بشری در اوایل قرن بیستم میباشد، زمانی که محققان شروع به مستند سازی روشهای ایجاد ارزشهای کسبوکار به وسیلهی مدیریت استراتژیک نیروی کار میکردند.
در محیط کاری فعلی، تمام شرکتهای جهانی بر ابقای استعداد و آگاهی نیروی کار تمرکز دارند. در واقع تمام شرکتها میکوشند تا ترک خدمت کارکنان را با پیشنهاد دادن مزایای جذاب به آنها، کاهش دهند و آگاهی آنان را نیز ارتقاء ببخشند.
نقش مدیریت منابعانسانی با کارآیی، اثربخشی و بهرهوری هر سازمان گره خورده است. کارآیی و اثربخشی که میتواند بقای سازمان را حفظ کند و راهکاری برای کسب مزیت رقابتی باشد.
مدیر منابعانسانی به عنوان یک راهنما و تسهیل کننده در همکاری با کارکنان به منظور دستیابی به حداکثر بازده ممکن در سرمایهگذاری بر سرمایهی انسانی شرکت عمل میکند.
مدیریت منابع انسانی طی پنج واقعه تاریخی ایجاد گردید
تاریخچه مدیریت منابعانسانی را میتوان به دو دوره تقسیم کرد:
- دوره پیش از انقلاب صنعتی
- بردهداری( انسانها مانند شیء قابل خرید و فروش بودند)
- ارباب رعیتی( رعیت به زمین و زمین به ارباب تعلق داشت)
- استاد و شاگردی( کارگران با شاگردی در کارگاه حرفهآموزی میکردند)
- دوره پس از انقلاب صنعتی
- مکتب مدیریت علمی (مدیریت نیروی انسانی)
- نهضتهای کارگری( جنبش و اعتصابات کارگران)
- مکتب روابط انسانی( مدیریت منابع انسانی)
سیرتحولات مدیریت منابعانسانی و تاریخ وقوع آنها را در شکل زیر مشاهده میکنید:
وظیفه مدیر منابع انسانی چیست؟
تحقیقات نشان میدهد که، شش فعالیت کلیدی مرتبط با افراد شناخته شده است که منابعانسانی باید به طور موثر برای ارزش افزوده یک شرکت به آن توجه کنند.
این شش وظیفه به شرح زیر هستند:
- مدیریت موثر و مبتنی بر افراد
- ارزیابی عملکرد
- گسترش مواردی که عملکرد فردی و سازمان را ارتقاء میدهد.
- افزایش نوآوری، خلاقیت و انعطاف پذیری لازم برای افزایش رقابت.
- مدیریت پیادهسازی و ادغام فناوری از طریق بهبود کارایی، اموزش و ارتباط با کارکنان
- اعمال رویکردهای جدید در طراحی فرآیند کار، برنامهریزی،توسعه حرفهای و تحرکات بین سازمانی.
برای تحقق اهداف مدیریت منابعانسانی که در راستای تحقق اهداف سازمان میباشد نیاز است فرآیندهایی تعریف شده و صورت گیردکه این فرآیندها را درشکل بالا مشاهده میکنید.
مطلب پیشنهادی: هشت راه برای تقویت برند شخصی یا پرسونال برندینگ
نتیجه عملکرد مدیریت منابعانسانی:
- تولید وکارآیی بیشتر
- افزایش کیفیت زندگی کاری کارکنان
- ایجاد جوی مناسب و مطلوب در سازمان
مدیریت منابع انسانی امروزه چگونه است؟
فناوری جدیدی تحول عظیمی را در تاریخچه مدیریت منابع انسانی ایجاد کرده است. برخی از این فناوریها عبارتند از: سیستم جذب و مصاحبه الکترونیکی، ارسال رزومه متقاضیان آنلاین، آموزش به صورت آنلاین به کارکنان، روان سنجی پرسنل، سیستمهای حقوق و دستمزد آنلاین، اطلاعات ثبت شده پرسنل اداره به صورت آنلاین، سنجش قبل از استخدام؛ امروزه IT به مدیران منابع انسانی کمک میکند تا کارهای معمول را به خوبی مدیریت کنند که به آنها زمان بیشتری در حل کارهای پیچیده داده شود.
منابع انسانی در ایران
نخستین بار در سال 1301 شمسی ، قانون استخدام کشوری به تصویب پارلمان رسید . این قانون مشتمل بر پنج فصل و 74 ماده بود که با توجه به پیشرفت علم مدیریت منابع انسانی در آن سازمان بسیار جامع بود ولی در هیچ یک از سازمان های دولتی اجرا نشد. شاید اگر قانون استخدام کشوری سال 1301 به طور عمومی و کامل در سازمان های دولتی به اجرا در می آمد امروزه در ایران مدیریت منابع انسانی بسیار پیشرفته تر می بود . در فاصله سالهای 1300 الی 1340 تحولات در این باب و در مدیریت امور پرسنلی بسیار محدود بود . فقط چند قانون در مورد مقررات در محیط کار ، حقوق ها و بازنشستگی به تصویب رسید.
تشکیل سازمان امور اداری و استخدامی و تصویب قانون استخدام کشوری در سال 1345 را می توان اولین مرحله در اعمال مدیریت صحیح منابع انسانی در بخش دولتی به حساب آورد و ادغام سازمان امور اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه و تولد سازمان مدیریت و برنامه ریزی را آخرین تلاش تا سال 1379 تلقی نمود .
جمع بندی:
شکی نیست که در محیط کسب و کار متلاطم و آشفته امروزی، بنگاهها باید نوآور باشند. استراتژی و شیوههای مدیریت کسب و کارها باید همگام با تغییرات باشد. لذا اینجاست که نقش مدیریت منابع انسانی در تضمین موفقیت سازمان اهمیت ویژهای پیدا میکند. البته، جای تاسف دارد که به این موضوع به خصوص در کسبوکارهای کوچک کمتر توجه میشود. باید بدانید که منابع انسانی در هر سازمانی که بیش از یک عضو داشته باشد معنا دارد و نیروی انسانی اجزای زنده و پویای پیکر هر کسبوکاری هستند. سلامت و عملکرد درست تک به تک افراد، تاثیر مستقیم روی نتایج کل کسبوکار دارد بنا براین دست کم گرفتن اهمیت این موضوع حتی در دنیای ربات های امروز میتواند زیانهای جبرانناپذیری به بار آورد.
یک راه حل هوشمندانه برای مدیریت منابع انسانی
با نرم افزار حضور و غیاب آنلاین فینتو بدون نیاز به هیچ گونه دستگاه و سخت افزاری میتوانید به راحتی تردد و حضور و غیاب پرسنل خود را کنترل کنید. با استفاده از این سیستم برای شرکت یا کسب و کار خود از وضعیت حضور و غیاب کارکنان در لحظه و هر کجا مطلع شوید و به کسب و کار خود نظم ببخشید.
یعنی مدیر منابع انسانی باید به مدیر عامل هم آموزش بده؟؟؟؟؟
متشکرم از وب سایت خوبتون
سلام
ممنون از مطلب خوبتون
واقعا خلاء جایگاه واحد منابع انسانی حتی در سازمان های کوچک هم حس میشه
مدیر منابع انسانی باید دست راست مدیر عامل باشه و بتونه استراتژی ها ی سازمانی رو با کمک سایر مدیران پیاده کنه
سلام ممنون از مطالب خوبتون،اگر امکان داره منابع رو هم بگذارید تا بتونیم بهش استناد کنیم
خواهش میکنیم.
حتما منابع رو هم سعی میکنیم قرار بدیم.
مطلبتون واقعا عالی بود
سوالی داشتم که جوابش رو به طور دقیق در مطلب پیدا نکردم: فرهنگ یک سازمان به چه عواملی بستگی دارد؟
ایجاد فرهنگ سازمانی به طور کامل بر عهده بخش منابع انسانیه؟
چه مطلب مفیدی
لطفا وظایف منابع انسانی رو کامل تر شرح بدین
ممنونم
توسعه منابع انسانی با HR متفاوته؟
سلام
ممنون از بلاگ مفیدتون
برای اینکه تو این پوزیشن شغلی مشغول به کار بشیم حتما باید مدرک دانشگاهی داشت یا اینکه از طریق سلف استادی و آموزش در آموزشگاه ها میشه کار پیدا کرد؟