نقدینگی و هدایت نقدینگی چیست؟

نقدینگی و هدایت نقدینگی چیست؟

در این مقاله با دو مفهوم اقتصادی یعنی نقدینگی و هدایت نقدینگی آشنا خواهیم شد. ابتدا تعریفی از نقدینگی داشته و انواع آن شامل دارایی پول و شبه پول را معرفی و در مورد هر یک توضیحاتی ارائه می­ دهیم. سپس به مفهوم هدایت نقدینگی پرداخته و امکان تحقق یا عدم تحقق آنرا بررسی خواهیم کرد.
مفهوم­ های زیادی در علم اقتصاد وجود دارد که هر اقتصاددان و شخصی که به نوعی با مسائل اقتصادی در ارتباط هست باید از آنها اطلاع و آگاهی داشته باشد. به طور نمونه می­ توان نقدینگی، تورم، شاخص رشد و … را نام برد. اما مفهوم جدیدتری که اخیراً مطرح شده و در مورد آن صبحت می ­شود، هدایت نقدینگی است که قصد داریم در این مقاله در مورد آن بحث کنیم. در ادامه ابتدا مفهوم نقدینگی را مطرح کرده و سپس به مسئله هدایت نقدینگی می­ پردازیم.

نقدینگی چیست؟

همه ما از دیرباز با مفهوم نقد و نسیه آشنایی داریم و هر زمان بحث خرید و فروش پیش آمده به نوعی با این دو مفهوم سروکار داشته ­ایم. در واقع به شکل ساده واژه نقد به میزان پول و دارایی که بابت خرید یک جنس، کالا و یا هر چیز دیگر پرداخت می ­­شد، اطلاق می­ شود. در مقابل واژه نسیه میزان پول یا دارایی بود که پرداخت نشده و باعث می­ شد خریدار بدهکار فروشنده شود. در کنار مفهوم نقد، واژه کامل­تر و جامع ­تری چون نقدینگی وجود دارد. ممکن است هر یک از ما تعریفی از این واژه داشته باشیم اما شاید مفهوم دقیق آنرا درست ندانیم.
در واقع نقدینگی به مجموع دارایی­ های پولی و شبه پولی اطلاق می ­شود که وجود دارد. اما منظور از دارایی پولی و شبه پولی چیست؟ بهتر است در ادامه تعریفی از این دو داشته باشیم تا بهتر آن ها را درک کنیم.

حتما بخوانید: اصلاح حساب در حسابداری چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

دارایی پولی:

این دارایی خود شامل دو قسمت است:

  • بخشی که از دارایی فیزیکی چون اسکناس و سکه تشکیل شده و به طور مستقیم در دسترس شخص می­ باشد.
  • بخش سپرده ­های دیداری که به طور غیرمستقیم در دسترس شخص قرار دارد. در واقع این دارایی همان حسابی است که در غالب حساب جاری نزد بانک افتتاح شده و شخص پول خود را در آن قرار می­ دهد. این شخص هر زمان که بخواهد می­ تواند در قبال دسته چک که خود بانک عامل آن را در اختیار شخص قرار می ­دهد، به هر میزانی که بخواهد در قالب چک از این حساب برداشت کند. مزیت این دارایی در این است که احتیاج به جابجایی پول به صورت نقد نیست و شخص می ­تواند با استفاده از تنها یک برگ بنام چک آنرا به هر میزان که باشد، به شخص دیگر بدهد.

دارایی شبه پول:

شاید این مفهوم کمتر برای شما آشنا به نظر برسد. در تعریف آن می­ توان گفت: دارایی شبه پولی در واقع همان حساب­ های سپرده کوتاه مدت و بلند مدتی هستند که توسط بانک­ های عامل برای اشخاص مختلف افتتاح شده و آن اشخاص در قبال واگذاری پول به بانک و شارژ این حساب ها، در کوتاه مدت یا بلندمدت سود یا بهره­ ای را به میزان مشخص بر طبق مقررات بانک دریافت می ­کنند.

حتما بخوانید: منابع انسانی در استارتاپ چگونه عمل می کند؟

هدایت نقدینگی:

این مفهوم واژه­ای است که اخیراً در محافل سیاسی و اقتصادی توسط اشخاص مختلف مطرح شده و مورد بحث قرار گرفته است. صرف نظر از درستی یا نادرستی آن می­ توان گفت هدایت نقدینگی در واقع راه­کارها و چاره­ جویی­ هایی است که سبب می­شود حجم نقدینگی موجود در جامعه بجای استفاده نادرست، راکد ماندن یا ایجاد ضرر و زیان، به سمت قسمت­هایی هدایت شود که نیاز به آن داشته و به این ترتیب باعث دگرگونی و شکوفایی اقتصاد شده و به پیشرفت و رشد آن کمک کند.
در واقع این مفهوم به نوعی برای مقابله و یا کاهش اثر رشد نقدینگی در جامعه امروز بوجود آمده است. رشد نقدینگی به هر علت چون بدهی دولت و اشخاص وابسته به دولت به بانک مرکزی، مسئله تحریم و کاهش ارزش پول ملی و … می ­تواند بوجود آید و آثار مخربی بر اقتصاد و پیشرفت یک کشور داشته باشد و حتی می ­تواند به فروپاشی اقتصادی و سیاسی منجر شود. بنابراین بعضی از اندیشمندان و اقتصاد­دان فرضیه هدایت نقدینگی را برای مقابله با آن پیشنهاد داده­ اند. اما آیا این فرضیه می­ تواند تحقیق یابد؟

به نظر می­ آید در شرایط فعلی که جامعه ما در آن به سر می­ برد، این امر غیرممکن و نشدنی باشد. لازمه مهار رشد نقدینگی و بهینه­ سازی چرخه گردش پول در کشور (هدایت نقدینگی) در وهله اول در گرو این است که بانک مرکزی به صورت یک نهاد مستقل و نه وابسته به دولت عمل کند چرا که در غیر این صورت بانک نمی تواند الزامات و قوانین خود را به درستی در سطح جامعه به مرحله اجرا در آورد و به نوعی دولت هر کجا که به مشکل بر بخورد چاره کار را در گرفتن وام از بانک مرکزی می­ داند. از طرفی الزامی به تسویه بدهی خود در موعد مقرر نمی­ بیند و این یعنی تولید نقدینگی بیشتر توسط بانک برای جبران بدهی.
آن سوی قضیه را می­ توان در ثبات سیاسی و اقتصادی کشور در نظر گرفت. شرایطی که جامعه ما اکنون در آن به سر می­ برد، به نوعی بحرانی است، چرا که با شدیدترین تحریم­ های بین المللی مواجه هستیم و به نوعی قسمت های مختلفی جامعه چون صنعت نفت که اقتصاد شدیداً به آن وابسته است، نظام بانکی و … عمل فلج شده و نمی­ تواند به درستی عمل کند. یکی از نتایج این امر کاهش ارزش پول می­ باشد که ناگزیر بانک مرکزی برای مقابله با آن باید پول جدید تولید و به چرخه اقتصاد تزریق کند تا جلوی کاهش ارزش پول را بگیرد و این یعنی رشد نقدینگی.
یکی از اقدامات دولت در راستای هدایت نقدینگی را می­ توان در تحولاتی دانست که در این سال اتفاق افتاد و منجر به هدایت سرمایه ­های خرد مردم به سمت بازار بورس شد. دولت در طرح خود هدف از این کار را از یک طرف مشارکت مردم در بورس و کسب سود دانسته و از طرفی دیگر تزریق پول به اقتصاد کشور و پیشرفت و رشد صنایع و کارخانجات حاضر در بورس را مطرح کرد. درست است که این طرح شاید موجب رشد مقطعی صنایع مختلف حاضر در بورس شده و محرکی برای پیشرفت اقتصاد کشور شد اما نتوانست بر مسئله رشد نقدینگی، تورم افسار گسیخته و کاهش ارزش پول غلبه کند چرا که سیاست­ های کلی کشور در قبال بانک مرکزی و مسائل سیاسی و اقتصادی که کشور با آن ها درگیر بود، همچنان بر قوت خود باقی مانده و تغییری در آنها ایجاد نشد. در واقع سرمایه­ هایی که در مجموع توسط مردم به بورس وارد شد بجای استفاده درست در جای خود، صرف تأمین کسری بودجه و بدهی دولت به سازمان­ها و ارگان­های مختلف شد!
فینتو:
فینتو یک سیستم آنلاین برای محاسبه حقوق و دستمزد می باشد.با این سیستم شما به سادگی قادر خواهید بود تا حقوق و دستمزد کارکنان خود را با صرف کمترین زمان و پرداخت کمترین تعرفه ها،محاسبه کنید و فیش حقوقی چاپ کنید. همچنین در سیستم حقوق و دستمزد فینتو می توانید دیسکت بیمه، مالیات و بانک را به سادگی در یافت کنید.منتظر چی هستید! ثبت نام کنید و لذت ببرید.

اشتراک گذاری:

1 در مورد “نقدینگی و هدایت نقدینگی چیست؟”

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خروج از نسخه موبایل