روش محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی

مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی یکی از انواع مالیات بر درآمد برای افراد یا اشخاص (مالیات دهندگان) صاحب خودرو می‌باشد که از طریق کار کردن با خودرو، به کسب درآمد یا سود می‌پردازند. سیستم مالیاتی ایران به دو دسته کلی مالیات مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شود. سهم مالیات مستقیم، از کل درآمد مالیات، تقریبا 63٪ است. دو نوع عمده مالیات مستقیم از جمله مالیات بر درآمد و مالیات بر املاک وجود دارد. هر دسته از مالیات مستقیم، به نوبه خود، به بخش‌های کوچکتری تقسیم‌بندی می‌شود. مالیات غیر مستقیم، شامل مالیات بر واردات و مالیات بر ارزش افزوده (VAT) است. مالیات بر واردات، در حال حاضر توسط اداره گمرک جمهوری اسلا‌می‌ایران (IRICA) جمع‌آوری می‌شود.

مالیات بر درآمد، به طور کلی با استفاده از نرخ مالیات، محاسبه می‌شود. نرخ مالیات ممکن است بر اساس نوع یا ویژگی‌های مالیات دهندگان و میزان درآمد آنها متفاوت باشد. این نرخ، می‌تواند همزمان با افزایش درآمد مشمول مالیات، افزایش یابد. اغلب، درآمد فرد در نرخ‌های مالیاتی پیشرفته ضرب می‌شود.

مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی، در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای مورد بحث قرار گرفته است. اما، احتمالا یکی از انواع مالیات بر درآمد می‌باشد که کمتر با آن آشنا هستید. هر چند، بخش زیادی از درآمد سازمان امور مالیاتی کشور توسط این نوع از مالیات تامین می‌شود، اما خوب است بدانید که همه خودروها مشمول مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی نمی‌شود. در صورت آشنایی صاحبان مشاغل خودرویی با ضوابط و قوانین مربوط به مالیات بر درآمد مشاغل، اطلاعات تخصصی آنها در این زمینه افزایش خواهد یافت.

در این پست از مجموعه مقالات آموزشی، تلاش شده است تا به شرح این نوع از مالیات و قوانین مربوط به آن پرداخته شود. لطفا تا انتهای متن با ما همراه باشید.

خودروهای مشمول مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی

بر اساس قانون، کلیه صاحبان مشاغلی که از طریق خودرو به کسب درآمد می‌پردازند، مشمول پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی خواهند بود. از جمله خودروهای مشمول این طرح، می‌توان به وسایل باری، عمرانی و راهسازی، وسایل نقلیه مسافربری مانند تاکسی و … اشاره کرد که باید نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی اقدام کنند. افراد مالک خودروهای ذکر شده، موظف هستند تا در پایان هر سال، اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کنند. سپس، اداره مربوطه، مراحل صدور قبض مالیات عملکرد سالانه آنها را انجام خواهد داد. در نهایت، مالکان این وسایل نقلیه، باید برای پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی از طریق دفاتر پست یا پیشخوان خدمات دولتی اقدام کنند.

بر اساس ماده 93 قانون مالیات مستقیم، هر نوع درآمدی که اشخاص حقیقی به وسیله مشاغل آزاد، مشارکت مدنی و یا به صورت انفرادی در ایران کسب کنند، مشمول مالیات بر درآمد مشاغل خواهد بود. از جمله این مشاغل می‌توان به اشخاص کسبه، صاحبان حرفه و فن، اصناف و کارخانه‌‌های مختلف اشاره کرد. ماده 95 ق.م.م نیز بیان می‌دارد که مشاغل به ۳ گروه اصلی “الف، ب و ج” تقسیم‌بندی می‌شوند:

گروه الف: بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، صاحبان مشاغل این گروه باید نسبت به ثبت کلیه فعالیت‌هایشان در دفتر روزنامه و دفتر کل اقدام کنند.

گروه ب: بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، صاحبان مشاغل این گروه باید نسبت به ثبت کلیه فعالیت‌هایشان در دفتر درآمد و هزینه اقدام کنند.

گروه ج: مطابق قانون، هر کدام از مشاغلی که در بندهای الف و ب (ذکر شده در بالا)، قرار نگیرند، باید از قوانین گروه ج پیروی کنند. لازم به ذکر است که مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی در این گروه، قرار می‌گیرد. در ادامه این مطلب، قوانین مالیاتی مربوط به مشاغل گروه ج آورده شده است. به منظور آشنایی بیشتر، به خواندن مطلب ادامه دهید.

قوانین گروه ج برای مشاغل مختلف

مطابق با قوانین مالیات‌های مستقیم، مشاغل گروه ج، موظف به ثبت و نگهداری فعالیت‌های خود در دفاتر مختلف نمی‌باشند، بلکه بر اساس تبصره 4 از ماده 100 قانون، آنها باید فقط نسبت به نگهداری صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه سالانه، اقدام کنند. لازم به ذکر است که قوانین و ضوابط مربوطه به نگهداری صورت خلاصه وضعیت، توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین شده است. بر اساس این قوانین، مودیان موظف هستند تا اظهارنامه مالیاتی را به اداره امور مالیاتی محل شغلی خود ارائه کنند. لازم به یادآوری است که این اظهارنامه باید دربرگیرنده صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه سالانه آنها، باشد.

مطابق با قوانین مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی، کلیه صاحبان مشاغل ماشین‌های باری، حمل و نقل عمو‌می ‌(مانند تاکسی و اتوبوس) و … که از این طریق به کسب درآمد می‌پردازند، در پایان هر سال موظف به ارائه مدارک خود به سازمان امور مالیاتی هستند. پس از تعیین میزان مالیات از سوی مراجع ذی‌ربط، مودیان باید با ارائه مدارک کافی به دفاتر پست و پیشخوان خدمات دولت، نسبت به پرداخت قبض مالیات مقطوع خود، اقدام کنند.

لازم به ذکر است که سامانه سیستمی ‌و یکپارچه تعیین و پرداخت مالیات درآمد مشاغل خودرویی، به مودیان کمک می‌کند تا به صورت آنلاین به بررسی وضعیت پرونده خود بپردازند. بدین ترتیب، آنها می‌توانند فرآیند ثبت نام در سامانه را انجام داده و پس از آن نسبت به ارائه اظهارنامه اقدام کنند. در نهایت، می‌توانند با دریافت رسید مالیات مقطوع عملکرد و صدور مفاصا حساب مالیاتی، پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی را انجام دهند. این در حالی است که رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور، اخیرا بیان داشته است که مالکان مشاغل خودرویی، نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی تکلیفی ندارند، و مالیات عملکرد آنها، می‌تواند به صورت مقطوع تعیین ‌شود.

محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی

معیارها و عوامل مختلفی از قبیل نوع و مدل اتومبیل، پلاک ثبتی برای خودرو، دولتی و یا غیر دولتی بودن آن در محاسبه میزان مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی، موثر هستند. لازم به ذکر است که این عوامل در اطلاعیه‌ سازمان امور مالیاتی کشور به اطلاع عموم افراد می‌رسد. بر اساس تبصره ماده 100 ق.م.م، نحوه محاسبه این نوع از مالیات بر درآمد به صورت مقطوع می‌باشد. این ماده از قانون، مشخص کرده است که ارائه اظهارنامه مالیاتی برای برخی از مشاغل ضرورتی نداشته و آنها از تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف هستند. ادامه این مطلب را بخوانید تا با این تبصره از قانون در مورد مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی بیشتر آشنا شوید.

در این تبصره از قانون آمده است که سازمان امور مالیاتی کشور، موظف می‌باشد تا مشاغلی با میزان فروش و خدمات حداکثر 10 برابر معافیت موضوع ماده 84 قانون، را از نگهداری اسناد و مدارک و ارائه اظهار نامه مالیاتی معاف کند. بنابراین، مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی این مودیان به صورت مقطوع محاسبه شده و باید توسط آنها پرداخت شود.

بر اساس قانون مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی، صاحبان خودروهای دارای تنها یک اتومبیل‌ وانت بار و تاکسی، می‌توانند از معافیت مالیاتی خودرو استفاده کنند. این در حالی است که مالکان سایر ماشین‌های ذکر شده در بالا، ملزم به پرداخت این نوع از مالیات هستند.

حتما بخوانید: پر کاربردترین اصطلاحات مالی و مالیاتی که هر صاحب کسب و کار باید بداند

قوانین معافیت مالیاتی برای مشاغل مختلف

قوانین ایران، فهرستی از فعالیت‌های دارای معافیت مالیاتی مانند انجام کسب و کار در مناطق کمتر توسعه یافته را ارائه داده است. برخی از مشوق‌های مالیاتی را ‌می‌توان برای کسب و کارهایی اعمال کرد که (1) در مناطق آزاد تجارت عمل ‌می‌کنند، و یا (2) فعالیت‌های تجاری خود را در زمینه‌های مختلف تولید، صنعت و معدن انجام ‌می‌دهند.

در ایران، از هر دو دسته افراد ساکن (مقیم) و غیر ساکن به خاطر درآمد حاصل از اشتغال در ایران مالیات ‌دریافت می‌شود. قوانین مالیاتی ایران، برای معافیت مالیاتی حاصل از درآمد اشخاص به شرح زیر است:

(1) اشتغال در مناطق تجارت آزاد؛

(2) فعالیت‌های تجاری در مناطق کمتر توسعه یافته؛ و

(3) سود حاصل از جوامع تعاونی (به عنوان مثال، منطقه روستایی، جوامع قبیله‌ای، کشاورزی و ماهی‌گیران).

تمام حقوق، دستمزد و کمک هزینه‌های پرداخت شده به افراد (به عنوان مثال، ساکنان و غیر ساکنان که با مجوز کار در ایران فعالیت ‌می‌کنند) تحت مالیات بر درآمد اشخاص قرار ‌می‌گیرند. به منظور آشنایی بیشتر با قوانین و مقررات مربوط به مالیات حقوق و دستمزد، می‌توانید به لینک ارائه شده در انتهای مقاله مراجعه کنید.

علاوه بر مشاغل فوق، افرادی که تنها یک دستگاه تاکسی یا وانت بار داشته باشند، از پرداخت مالیات معاف هستند. مابقی خودروهای اشاره ‌شده، ملزم به پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی هستند.

بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق، کلیه اشخاص دارای خودروهای شخصی، خودروهای تولید و مونتاژ شده در داخل کشور، و همچنین اتومبیل‌هایی وارد شده از خارج کشور، قبل از اینکه توسط سازندگان آنها و نمایندگان رسمی به فروش رسانده شوند، از پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی معاف خواهند بود.

مطلب پیشنهادی: تعریف سال مالی و هر آنچه باید در مورد سال مالی بدانید‌

طرح‌های حمایتی

علاوه بر مطالب بیان شده، به منظور حمایت از طرح تولید و جایگزین، تاکسی، ون مسافربری، وانت و ماشین‌های مسافربری شخصی گاز سوز، بر اساس بخشنامه‌های سازمان برنامه و بودجه، مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نمی‌باشند. همچنین، محاسبه مالیات و عوارض آنها، مطابق با ماده 14 قانون VAT (مالیات بر ارزش افزوده) نخواهد بود.

بر اساس این طرح، پرداخت‌های انجام شده توسط دولت، به صورت بلاعوض و به عنوان یارانه‌ای برای جبران سرمایه‌گذاری و صرفه‌جویی در مصرف حامل‌های انرژی به شمار می‌آید. بنابراین، از پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی معاف خواهند بود.

به علت شیوع کرونا و کمک به اقشار آسیب دیده از این بیماری، شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، بر اساس تبصره ماده 100 ق.م.م، میزان معافیت مالیاتی را به میزان مشخصی تعیین کرده است. مطابق این تبصره از قانون، سقف میزان معافیت مالیاتی، حدود حداقل 60 برابر حقوق سالیانه می‌باشد. همچنین، مشاغلی با فروش سالانه حداکثر 60 برابر معافیت ماده 84 قانون، باید نسبت به پرداخت مالیات مقطوع اقدام کنند، اما نیازی به تسلیم اظهارنامه مالیاتی وجود ندارد.

مطلب پیشنهادی: نحوه محاسبه مالیات کسب و کار های اینترنتی

میزان مالیات خودروهای لوکس چقدر است؟

میزان مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی، با توجه به استانداردهای حسابداری، در هر سال توسط سازمان امور مالیاتی کشور به اطلاع عموم افراد رسانده می‌شود. بر اساس قانون، کلیه مالکان خودروهای سواری و وانت دو کابین، که ارزش آنها بیش از ده میلیارد ریال باشد، تا پایان سال 1400 مشمول مالیات سالانه خودرو به شرح زیر خواهند شد:

1-  چنانچه میزان ارزش خودرو از 10 تا 15 میلیارد ریال باشد، مازاد بر 10 میلیارد ریال، مبلغی معادل 1 درصد، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.

2- چنانچه میزان ارزش خودرو از 15 تا 30 میلیارد ریال باشد، مازاد بر 15 میلیارد ریال، مبلغی معادل 2 درصد، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.

3- چنانچه میزان ارزش خودرو از 30 تا 45 میلیارد ریال باشد، مازاد بر 30 میلیارد ریال، مبلغی معادل 3 درصد، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.

4- چنانچه میزان ارزش خودرو بیش از 45 میلیارد ریال باشد، مازاد بر آن، یعنی مبلغی معادل 4 درصد، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.

سازمان امور مالیاتی، موظف است تا خودروهای مشمول مالیات و ارزش آنها را حداکثر تا پایان خرداد ماه سال 1400 تعیین کند و به اطلاع مودیان برساند. کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی، باید نسبت به پرداخت مالیات خودروهای خود و افراد تحت تکفل‌شان، حداکثر تا پایان بهمن ماه سال 1400 اقدام کنند. لازم به ذکر است که هر گونه نقل و انتقال خودروهای مشمول مالیات، قبل از پرداخت بدهی‌های (مالیات بر دارایی، نقل و انتقال و …) آنها، ممنوع خواهد بود.

با توجه به مطالب بیان شده، تمام خودروهای دارای درآمد از طریق کسب و کارهای خودرویی، مشمول مالیات بر درآمد خودرو (صاحبان درآمدزا از طریق خودرو) می‌باشند و باید نسبت به پرداخت آن اقدام کنند. شناخته‌‌ترین این مشاغل صاحبان وسایل نقلیه مسافربری (از قبیل تاکسی، اتوبوس و …)، ماشین‌آلات صنعتی و راه‌سازی هستند.

علاوه بر این، اشخاص دارای ماشین وانت‌بار با پلاک سفید، وانت‌بارها و سواری‌های با پلاک سفید شاغل در آژانس‌ها یا تحت نظارت تاکسیرانی و یا شرکت‌های اینترنتی نیز، موظف به پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل خودرویی هستند.

معرفی فینتو